Terfynau Cyflymder 20mya
ar gyfer Strydoedd Cymreig Mwy Diogel ac Iachach
Gwybodaeth am 20mya yn Sir Gaerfyrddin
Ar 17 Medi 2023, daeth deddfwriaeth Llywodraeth Cymru i rym a oedd yn lleihau'r terfyn cyflymder i 20mya yn y rhan fwyaf o ardaloedd adeiledig â goleuadau stryd.
Mae Llywodraeth Cymru wedi gwneud y newid hwn am nifer o resymau. Ewch i'w gwefan i ddysgu mwy am y newid hwn.
Mae'r ddeddfwriaeth hon, a gyflwynwyd gan Lywodraeth Cymru, yn golygu bod yr holl ffyrdd cyfyngedig a oedd gynt yn 30mya, bellach yn 20mya, ar wahân i rai ffyrdd lle mae'r Cyngor Sir wedi gwneud eithriadau ar gyfer darnau ffordd penodol a lle mae gorchmynion traffig penodol wedi'u gwneud.
Fel arfer, mae ffyrdd cyfyngedig mewn ardaloedd preswyl ac adeiledig lle mae llawer o wahanol ddefnyddwyr ffyrdd, ond yn enwedig lle mae cerddwyr a beicwyr yn cymysgu â thraffig. Mae goleuadau stryd arnynt fel arfer, heb fod mwy na 200 llath oddi wrth ei gilydd. Fel yn achos y terfyn 30mya diofyn, nid yw'n ofynnol cael arwyddion atgoffa ar gyfer y terfynau 20mya diofyn newydd. Mae ymgyrch Llywodraeth Cymru yn pwysleisio'r neges hon - Gweld Goleuadau Stryd, Meddwl 20, oni bai bod arwyddion terfyn cyflymder yn dweud wrthych yn wahanol.
Eithriadau cyn 17 Medi
Cyn i'r ddeddfwriaeth ddod i rym ar 17 Medi 2023, gweithredodd Cyngor Sir Caerfyrddin gyfanswm o 106 eithriad ar draws ei rwydwaith ffyrdd 3,500km, sef y rhwydwaith ffyrdd ail fwyaf yng Nghymru.
Er gall pob awdurdod lleol wneud eithriadau, rhaid i'r meini prawf ar gyfer eithrio ffordd gyfyngedig gydymffurfio â dogfen ganllawiau Llywodraeth Cymru, a byddai'n rhaid cael tystiolaeth sylweddol i gyfiawnhau codi'r terfyn 20mya diofyn i 30mya. Ewch i wefan Llywodraeth Cymru i weld y canllawiau. Mae'r canllawiau hefyd yn ei gwneud yn glir pa ffyrdd ddylai fod yn rhai terfyn 20mya diofyn, yn seiliedig ar feini prawf penodol.
Nid awdurdodau lleol sy'n dewis ac yn penderfynu pa ffyrdd sy'n cael terfyn cyflymder o 20mya. Fodd bynnag, rydym wedi gorfod asesu a chyfiawnhau'r ffyrdd hynny yr ystyriwyd eu bod yn addas i fod yn destun 30mya o dan y meini prawf eithrio ac yn seiliedig ar dystiolaeth gefnogol gref.
Mae gorchmynion rheoli traffig yn ofynnol i greu'r eithriadau 30mya, er mai 30mya fyddai'r terfynau cyflymder wedi bod cyn 17 Medi 2023.
Gwybodaeth am 20mya yn Sir Gaerfyrddin
Ar 17 Medi 2023, daeth deddfwriaeth Llywodraeth Cymru i rym a oedd yn lleihau'r terfyn cyflymder i 20mya yn y rhan fwyaf o ardaloedd adeiledig â goleuadau stryd.
Mae Llywodraeth Cymru wedi gwneud y newid hwn am nifer o resymau. Ewch i'w gwefan i ddysgu mwy am y newid hwn.
Mae'r ddeddfwriaeth hon, a gyflwynwyd gan Lywodraeth Cymru, yn golygu bod yr holl ffyrdd cyfyngedig a oedd gynt yn 30mya, bellach yn 20mya, ar wahân i rai ffyrdd lle mae'r Cyngor Sir wedi gwneud eithriadau ar gyfer darnau ffordd penodol a lle mae gorchmynion traffig penodol wedi'u gwneud.
Fel arfer, mae ffyrdd cyfyngedig mewn ardaloedd preswyl ac adeiledig lle mae llawer o wahanol ddefnyddwyr ffyrdd, ond yn enwedig lle mae cerddwyr a beicwyr yn cymysgu â thraffig. Mae goleuadau stryd arnynt fel arfer, heb fod mwy na 200 llath oddi wrth ei gilydd. Fel yn achos y terfyn 30mya diofyn, nid yw'n ofynnol cael arwyddion atgoffa ar gyfer y terfynau 20mya diofyn newydd. Mae ymgyrch Llywodraeth Cymru yn pwysleisio'r neges hon - Gweld Goleuadau Stryd, Meddwl 20, oni bai bod arwyddion terfyn cyflymder yn dweud wrthych yn wahanol.
Eithriadau cyn 17 Medi
Cyn i'r ddeddfwriaeth ddod i rym ar 17 Medi 2023, gweithredodd Cyngor Sir Caerfyrddin gyfanswm o 106 eithriad ar draws ei rwydwaith ffyrdd 3,500km, sef y rhwydwaith ffyrdd ail fwyaf yng Nghymru.
Er gall pob awdurdod lleol wneud eithriadau, rhaid i'r meini prawf ar gyfer eithrio ffordd gyfyngedig gydymffurfio â dogfen ganllawiau Llywodraeth Cymru, a byddai'n rhaid cael tystiolaeth sylweddol i gyfiawnhau codi'r terfyn 20mya diofyn i 30mya. Ewch i wefan Llywodraeth Cymru i weld y canllawiau. Mae'r canllawiau hefyd yn ei gwneud yn glir pa ffyrdd ddylai fod yn rhai terfyn 20mya diofyn, yn seiliedig ar feini prawf penodol.
Nid awdurdodau lleol sy'n dewis ac yn penderfynu pa ffyrdd sy'n cael terfyn cyflymder o 20mya. Fodd bynnag, rydym wedi gorfod asesu a chyfiawnhau'r ffyrdd hynny yr ystyriwyd eu bod yn addas i fod yn destun 30mya o dan y meini prawf eithrio ac yn seiliedig ar dystiolaeth gefnogol gref.
Mae gorchmynion rheoli traffig yn ofynnol i greu'r eithriadau 30mya, er mai 30mya fyddai'r terfynau cyflymder wedi bod cyn 17 Medi 2023.
A fydd y Cyngor yn cyflwyno rhagor o eithriadau?
Mae ystyriaeth yn cael ei rhoi i gytuno ar ymagwedd genedlaethol, ledled Cymru, at asesu ceisiadau am eithriadau yn y dyfodol, a hynny drwy ddefnyddio set gyffredin o egwyddorion i sicrhau cysondeb ac unffurfiaeth i fodurwyr.
Awgrymir hefyd y dylid cael cyfnod 'cynefino' i ganiatáu trafodaethau mwy ystyrlon wrth wneud cynnydd o ran y mater hwn, tra bo gyrwyr a chymunedau'n dod i arfer â'r terfynau cyflymder newydd. Mae hyd y cyfnod "cynefino" a awgrymir yn cael ei drafod a'i ystyried yn genedlaethol ar hyn o bryd, ac mae'r Cyngor yn aros am ganllawiau Llywodraeth Cymru ar y mater hwn.
Pan geir cytundeb, byddwn mewn sefyllfa i ystyried ymagwedd strategol at adolygu ein rhwydwaith, gan edrych o bosibl ar ein prif ffyrdd sydd o bwysigrwydd strategol fel blaenoriaeth gychwynnol. Wrth gwrs bydd yr ymagwedd hon yn rhoi amser i ni asesu sut mae'r terfynau cyflymder newydd wedi newid ymddygiad gyrwyr, wedi effeithio ar gyflymder traffig, ac wedi cyfrannu at ddiogelwch ar y ffyrdd.
Er bydd yna broses lle gall cymunedau neu unigolion ofyn i ni adolygu terfyn cyflymder penodol, dylid cofio y bydd yn rhaid i ni ddefnyddio ymagwedd strwythuredig a blaenoriaethol wrth ymdrin ag unrhyw geisiadau o'r fath, gan na fyddwn yn gallu ymateb i bob cais ar yr un pryd, a lle gwneir unrhyw newidiadau, bydd angen creu Gorchymyn Rheoleiddio Traffig, sy'n broses gyfreithiol hir a fydd yn destun sylwadau a gwrthwynebiadau posibl.
Mae cyngor cyfreithiol wedi cael ei geisio am y broses a'r meini prawf ar gyfer gwneud eithriadau i'r terfyn cyflymder 20mya diofyn. Felly, mae'n rhaid i eithriadau fod yn seiliedig ar ffeithiau a thystiolaeth ategol yn hytrach nag asesiad mympwyol ar sail barn gyffredinol, neu ar nifer y ceisiadau sy'n dod i law.
Rhaid ystyried rhinweddau pob eithriad yn unigol a rhaid cael tystiolaeth safle-benodol i gefnogi codi'r terfyn cyflymder o'r 20mya diofyn hyd at 30mya.
Rhaid i bob eithriad hefyd ddilyn proses gyfreithiol benodol o ran gwneud gorchymyn rheoleiddio traffig i godi'r terfyn cyflymder i 30mya.
Sut caiff eithriadau'r dyfodol eu hariannu?
Bydd unrhyw eithriadau yn y dyfodol yn dibynnu ar gyllid gan Lywodraeth Cymru.
Beth mae'r data cynnar yn ei ddweud wrthym?
Ar hyn o bryd mae data rhagarweiniol safleoedd monitro o amgylch Sir Gaerfyrddin yn dangos gostyngiad amlwg mewn cyflymderau traffig, yn amrywio o 5mya i 9mya ers cyflwyno'r terfynau cyflymder o 20mya.
Rhoi Gwybod am Bryderon ynghylch Goryrru
Yr Heddlu a Gan Bwyll sy'n gyfrifol am y rôl o orfodi'r terfyn cyflymder presennol yn hytrach na'r Cyngor Sir, gan nad oes gennym unrhyw bwerau gorfodi yn hyn o beth. Gallwch roi gwybod i Gan Bwyll yn uniongyrchol am eich pryder ynghylch goryrru yn y gymuned, ac fe wnawn nhw ymchwilio i'r mater.
Gallwch ddysgu mwy am sut mae'r Heddlu a Gan Bwyll yn gorfodi'r terfyn 20mya yma:
A fydd y Cyngor yn cyflwyno rhagor o eithriadau?
Mae ystyriaeth yn cael ei rhoi i gytuno ar ymagwedd genedlaethol, ledled Cymru, at asesu ceisiadau am eithriadau yn y dyfodol, a hynny drwy ddefnyddio set gyffredin o egwyddorion i sicrhau cysondeb ac unffurfiaeth i fodurwyr.
Awgrymir hefyd y dylid cael cyfnod 'cynefino' i ganiatáu trafodaethau mwy ystyrlon wrth wneud cynnydd o ran y mater hwn, tra bo gyrwyr a chymunedau'n dod i arfer â'r terfynau cyflymder newydd. Mae hyd y cyfnod "cynefino" a awgrymir yn cael ei drafod a'i ystyried yn genedlaethol ar hyn o bryd, ac mae'r Cyngor yn aros am ganllawiau Llywodraeth Cymru ar y mater hwn.
Pan geir cytundeb, byddwn mewn sefyllfa i ystyried ymagwedd strategol at adolygu ein rhwydwaith, gan edrych o bosibl ar ein prif ffyrdd sydd o bwysigrwydd strategol fel blaenoriaeth gychwynnol. Wrth gwrs bydd yr ymagwedd hon yn rhoi amser i ni asesu sut mae'r terfynau cyflymder newydd wedi newid ymddygiad gyrwyr, wedi effeithio ar gyflymder traffig, ac wedi cyfrannu at ddiogelwch ar y ffyrdd.
Er bydd yna broses lle gall cymunedau neu unigolion ofyn i ni adolygu terfyn cyflymder penodol, dylid cofio y bydd yn rhaid i ni ddefnyddio ymagwedd strwythuredig a blaenoriaethol wrth ymdrin ag unrhyw geisiadau o'r fath, gan na fyddwn yn gallu ymateb i bob cais ar yr un pryd, a lle gwneir unrhyw newidiadau, bydd angen creu Gorchymyn Rheoleiddio Traffig, sy'n broses gyfreithiol hir a fydd yn destun sylwadau a gwrthwynebiadau posibl.
Mae cyngor cyfreithiol wedi cael ei geisio am y broses a'r meini prawf ar gyfer gwneud eithriadau i'r terfyn cyflymder 20mya diofyn. Felly, mae'n rhaid i eithriadau fod yn seiliedig ar ffeithiau a thystiolaeth ategol yn hytrach nag asesiad mympwyol ar sail barn gyffredinol, neu ar nifer y ceisiadau sy'n dod i law.
Rhaid ystyried rhinweddau pob eithriad yn unigol a rhaid cael tystiolaeth safle-benodol i gefnogi codi'r terfyn cyflymder o'r 20mya diofyn hyd at 30mya.
Rhaid i bob eithriad hefyd ddilyn proses gyfreithiol benodol o ran gwneud gorchymyn rheoleiddio traffig i godi'r terfyn cyflymder i 30mya.
Sut caiff eithriadau'r dyfodol eu hariannu?
Bydd unrhyw eithriadau yn y dyfodol yn dibynnu ar gyllid gan Lywodraeth Cymru.
Beth mae'r data cynnar yn ei ddweud wrthym?
Ar hyn o bryd mae data rhagarweiniol safleoedd monitro o amgylch Sir Gaerfyrddin yn dangos gostyngiad amlwg mewn cyflymderau traffig, yn amrywio o 5mya i 9mya ers cyflwyno'r terfynau cyflymder o 20mya.
Rhoi Gwybod am Bryderon ynghylch Goryrru
Yr Heddlu a Gan Bwyll sy'n gyfrifol am y rôl o orfodi'r terfyn cyflymder presennol yn hytrach na'r Cyngor Sir, gan nad oes gennym unrhyw bwerau gorfodi yn hyn o beth. Gallwch roi gwybod i Gan Bwyll yn uniongyrchol am eich pryder ynghylch goryrru yn y gymuned, ac fe wnawn nhw ymchwilio i'r mater.
Gallwch ddysgu mwy am sut mae'r Heddlu a Gan Bwyll yn gorfodi'r terfyn 20mya yma:
