Budd Net i Fioamrywiaeth
Mae Budd Net i Fioamrywiaeth (NBB) yn chwarae rhan annatod mewn datblygu cynaliadwy ac mae’n hanfodol i lesiant cymdeithasol ac economaidd trigolion Sir Gaerfyrddin.
Gwelliannau bioamrywiaeth yw'r nodweddion ar brosiect neu gais cynllunio a fydd yn sicrhau Buddion Net i Fioamrywiaeth (rhywogaethau a/neu gynefinoedd) o ganlyniad i'r prosiect arfaethedig sy'n cael ei gyflawni.
Rhaid i unrhyw gynnig cynllunio ddangos ei fod wedi cynnal a gwella bioamrywiaeth ac wedi adeiladu rhwydweithiau ecolegol gwydn trwy gyfrwng seilwaith gwyrdd. Rhaid cyflawni gwelliannau bioamrywiaeth sy'n cyflawni Budd Net i Fioamrywiaeth ar ôl gweithredu'r dull fesul cam, neu'r hierarchaeth liniaru, sef yn gyntaf osgoi, yna lleihau, lliniaru ac, fel y dewis olaf, gwneud iawn am effeithiau andwyol ar yr amgylchedd mewn datblygiad. Dylid cyflwyno Datganiad Seilwaith Gwyrdd gyda phob cais cynllunio.
Mae deddfwriaeth a pholisi cynllunio sy'n gymwys yng Nghymru bellach yn mynnu bod datblygiadau yn cynnal a gwella bioamrywiaeth wrth gyflawni eu swyddogaethau. Mae hynny’n golygu na ddylai datblygu arwain at golled mawr o ran cynefinoedd na phoblogaethau rhywogaeth, yn lleol nac yn genedlaethol, a rhaid iddo esgor ar Fudd Net i Fioamrywiaeth.
Mae Prif Swyddog Cynllunio Llywodraeth Cymru wedi datgan
“Lle na chynigir gwella bioamrywiaeth fel rhan o gais, rhoddir pwys sylweddol i'w absenoldeb, ac oni bai bod ystyriaethau perthnasol arwyddocaol eraill yn nodi fel arall bydd angen gwrthod caniatâd.”
(Prif Gynllunydd, Cyfarwyddiaeth Gynllunio, Llywodraeth Cymru, Hydref 2019).
Bydd ecolegydd yn edrych ar eich cynigion, bydd yn rhoi cyngor ynglŷn â'r ffordd orau o leihau i’r graddau mwyaf effaith y datblygiad a gynigir gennych ar fioamrywiaeth, a pha welliannau fyddai'n addas.
Ceisiadau cymharol fach, er enghraifft estyniadau, ceisiadau gan ddeiliaid tai a datblygiadau annedd sengl:
Dylid cyflwyno cynllun anodedig gyda’ch cais cynllunio - a hynny ar ffurf Datganiad Seilwaith Gwyrdd y dylid ei gyflwyno gyda phob cais cynllunio - er enghraifft nodi ardaloedd o ran plannu coed, gwrychoedd, llwyni a pheillwyr (ffafrir rhywogaethau planhigion brodorol, ond gellir defnyddio planhigion eraill sy’n cario neithdar hefyd yng nghyd-destun yr ardd ar yr amod nad ydynt yn ymledol). Gall cynllun anodedig ddangos sut y bydd nodweddion ystlumod yn cael eu hadeiladu i mewn. Dylid defnyddio blychau ystlumod ac adar integredig ar adeiladau newydd gan fod y rhain yn para'n hir.
Ni ddylai darpar ymgeiswyr wneud unrhyw waith clirio safle na fu gofyn amdano cyn cyflwyno cais cynllunio gan y gall hynny ei gwneud yn fwy anodd i gynnig datblygu sicrhau budd net i fioamrywiaeth. Lle bo safle wedi'i glirio cyn ei ddatblygu dylid cymryd bod gwerth ei fioamrywiaeth fel yr oedd cyn i unrhyw ymchwiliadau neu waith clirio safle gael ei gynnal.
Bydd angen cyngor ecolegol proffesiynol ar y cynlluniau hyn ynghylch effaith y datblygiad ar fioamrywiaeth, cynefinoedd a rhywogaethau a sut y byddwch yn sicrhau Budd Net i Fioamrywiaeth. Mae Datganiad Seilwaith Gwyrdd, y dylid ei gyflwyno gyda phob cais cynllunio, yn ffordd ddefnyddiol o nodi sut y byddwch yn sicrhau budd net i fioamrywiaeth. Sicrhewch fod cynigion ar gyfer Budd Net i Fioamrywiaeth yn cael eu hintegreiddio ag unrhyw gynigion tirweddu a Systemau Draenio Cynaliadwy sy'n Seiliedig ar Natur eraill.
Rhaid i awdurdodau cynllunio ddilyn dull fesul cam o ran cynnal a gwella bioamrywiaeth - yn gyntaf osgoi, yna lleihau, lliniaru ac, fel y dewis olaf, gwneud iawn am effeithiau andwyol – a sicrhau bod gwytnwch ecosystemau a rhwydweithiau ecolegol cydnerth yn cael eu cynnal a'u gwella trwy wella amrywiaeth, ehangder, cyflwr a chysylltedd h.y. Fframwaith DECCA.
Rhaid sicrhau gwelliannau trwy ddarparu budd bioamrywiaeth ar y safle yn bennaf. Rhaid darparu cynllun o welliannau i sicrhau budd net i fioamrywiaeth. Bydd angen i ddatblygwyr gynnal arolygon, gwaith ymchwil a chwiliadau data cyn gwneud cais er mwyn pennu llinell sylfaen o gyflwr bioamrywiaeth a chydnerthnedd ecosystemau'r safle.
Mae'r safonau Adeiladu gyda Natur yn cynrychioli arferion da ac maent yn ysgogiad effeithiol i ddatblygwyr wella ansawdd eu cynlluniau a dangos y modd y caiff yr adnoddau naturiol eu rheoli'n gynaliadwy. Caiff y safonau eu hategu gan system achredu a, lle bo hynny'n bosibl, dylid ceisio sicrhau achrediad o dan y safonau hyn.
Rhaid i bob cam o'r dull fesul cam gynnwys cynllun rheoli tymor hir. Dylai'r cynllun rheoli nodi'r gwaith o reoli'r safle yn awr ac yn barhaus ynghyd â'r trefniadau monitro yn y dyfodol ar gyfer yr holl fesurau a sicrhawyd, a dylai nodi'n glir y dulliau cyllido sydd ar waith i gyflawni amcanion y cynllun rheoli. Gweler hefyd yr adran Canllaw i Ymgynghorwyr Ecolegol ar y wefan.
Mae Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 a Pholisi Cynllunio Cymru - Rhifyn 11 (PCC 11) yn ei gwneud yn ofynnol i'r Awdurdod Cynllunio Lleol geisio gwella bioamrywiaeth drwy'r broses gynllunio; mae'r angen i nodi gwelliannau bioamrywiaeth wedi'i egluro yn y llythyr gan Lywodraeth Cymru at Benaethiaid Cynllunio Awdurdodau Cynllunio Cymru dyddiedig 23 Hydref 2019 sy'n nodi:
Mae Polisi Cynllunio Cymru (PCC 11) yn nodi bod "rhaid i awdurdodau cynllunio geisio cynnal a gwella bioamrywiaeth wrth arfer eu swyddogaethau. Mae hynny’n golygu na ddylai datblygu arwain at gollediad mawr i gynefinoedd na phoblogaethau o rywogaeth, yn lleol nac yn genedlaethol, a rhaid iddo esgor ar fanteision net i fioamrywiaeth" (paragraff 6.4.5). Mae'r polisi hwn a'r polisïau dilynol ym Mhennod 6 o PCC 11 yn ymateb i Ddyletswydd Adran 6 o Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016.
…..‘lle na chynigir gwella bioamrywiaeth fel rhan o gais, rhoddir pwysau sylweddol i'w absenoldeb, ac oni bai bod ystyriaethau perthnasol arwyddocaol eraill yn nodi fel arall bydd angen gwrthod caniatâd.
Mae'n bwysig bod ystyriaethau bioamrywiaeth a chydnerthedd ecosystemau yn cael eu hystyried yn gynnar wrth baratoi cynlluniau datblygu ac wrth gynnig neu ystyried cynigion datblygu. Dylai awdurdodau cynllunio fod yn rhagweithiol ac ymgorffori polisïau priodol mewn cynlluniau datblygu lleol i ddiogelu rhag colli bioamrywiaeth a sicrhau gwelliannau.
Dylid defnyddio priodoleddau cydnerthedd ecosystemau (mae PCC 11 paragraff 6.4.9 p.138 yn cyfeirio at hyn) i asesu cydnerthedd presennol safle, a rhaid cynnal a gwella hyn ar ôl datblygu. Os na ellir cyflawni hyn, dylid gwrthod caniatâd ar gyfer y datblygiad.
Mae sicrhau budd net i fioamrywiaeth yng nghyd-destun Polisi Cynllunio Cymru yn gofyn am ymateb pragmatig i amgylchiadau penodol y safle. Wrth weithio drwy'r dull fesul cam (PCC 11 paragraff 6.4.21), os na ellir osgoi colli bioamrywiaeth yn llwyr (h.y. cynnal bioamrywiaeth), a bod hyn wedi'i leihau gymaint â phosibl, mae'n ddefnyddiol meddwl am fudd net fel cysyniad i wneud iawn am golled ac i chwilio am gyfleoedd i wella a'u cyflawni. Gellir sicrhau budd net i fioamrywiaeth trwy greu cynefinoedd a/neu drefniadau rheoli hirdymor i wella cynefinoedd sy'n bodoli eisoes, i wella bioamrywiaeth a chydnerthedd ecosystemau. Nid yw sicrhau budd net i fioamrywiaeth o reidrwydd yn feichus; trwy ddeall y cyd-destun lleol, mae'n bosibl nodi cyfleoedd newydd i wella bioamrywiaeth.
Cyhoeddwyd Polisi Cynllunio Cenedlaethol wedi'i ddiweddaru ar gyfer Pennod 6 o Bolisi Cynllunio Cymru ar 18 Hydref 2023 (llythyr y Gweinidog dros Newid yn yr Hinsawdd at Benaethiaid Cynllunio, 11 Hydref 2023 ac Atodiad i'r Llythyr at Benaethiaid Cynllunio, Polisi Cynllunio Cenedlaethol wedi'i ddiweddaru ar gyfer Pennod 6 Polisi Cynllunio Cymru, 11 Hydref 2023). Yn y canllawiau hyn sydd wedi'u diweddaru, dylid cyflwyno Datganiad Seilwaith Gwyrdd gyda'r holl geisiadau cynllunio.
Defnyddiwch Ganllawiau Cynllunio Atodol y Cyngor ar gyfer Cadwraeth Natur a Bioamrywiaeth a chwblhewch y rhestrau gwirio y maent yn eu cynnwys.
Canllawiau Cynllunio Atodol ar gyfer Cadwraeth Natur
Cynefinoedd â Blaenoriaeth yn Sir Gaerfyrddin
Dylunio ar gyfer Bioamrywiaeth: canllaw technegol ar gyfer adeiladau newydd a phresennol
Mae Budd Net i Fioamrywiaeth (NBB) yn chwarae rhan annatod mewn datblygu cynaliadwy ac mae’n hanfodol i lesiant cymdeithasol ac economaidd trigolion Sir Gaerfyrddin.
Gwelliannau bioamrywiaeth yw'r nodweddion ar brosiect neu gais cynllunio a fydd yn sicrhau Buddion Net i Fioamrywiaeth (rhywogaethau a/neu gynefinoedd) o ganlyniad i'r prosiect arfaethedig sy'n cael ei gyflawni.
Rhaid i unrhyw gynnig cynllunio ddangos ei fod wedi cynnal a gwella bioamrywiaeth ac wedi adeiladu rhwydweithiau ecolegol gwydn trwy gyfrwng seilwaith gwyrdd. Rhaid cyflawni gwelliannau bioamrywiaeth sy'n cyflawni Budd Net i Fioamrywiaeth ar ôl gweithredu'r dull fesul cam, neu'r hierarchaeth liniaru, sef yn gyntaf osgoi, yna lleihau, lliniaru ac, fel y dewis olaf, gwneud iawn am effeithiau andwyol ar yr amgylchedd mewn datblygiad. Dylid cyflwyno Datganiad Seilwaith Gwyrdd gyda phob cais cynllunio.
Mae deddfwriaeth a pholisi cynllunio sy'n gymwys yng Nghymru bellach yn mynnu bod datblygiadau yn cynnal a gwella bioamrywiaeth wrth gyflawni eu swyddogaethau. Mae hynny’n golygu na ddylai datblygu arwain at golled mawr o ran cynefinoedd na phoblogaethau rhywogaeth, yn lleol nac yn genedlaethol, a rhaid iddo esgor ar Fudd Net i Fioamrywiaeth.
Mae Prif Swyddog Cynllunio Llywodraeth Cymru wedi datgan
“Lle na chynigir gwella bioamrywiaeth fel rhan o gais, rhoddir pwys sylweddol i'w absenoldeb, ac oni bai bod ystyriaethau perthnasol arwyddocaol eraill yn nodi fel arall bydd angen gwrthod caniatâd.”
(Prif Gynllunydd, Cyfarwyddiaeth Gynllunio, Llywodraeth Cymru, Hydref 2019).
Bydd ecolegydd yn edrych ar eich cynigion, bydd yn rhoi cyngor ynglŷn â'r ffordd orau o leihau i’r graddau mwyaf effaith y datblygiad a gynigir gennych ar fioamrywiaeth, a pha welliannau fyddai'n addas.
Ceisiadau cymharol fach, er enghraifft estyniadau, ceisiadau gan ddeiliaid tai a datblygiadau annedd sengl:
Dylid cyflwyno cynllun anodedig gyda’ch cais cynllunio - a hynny ar ffurf Datganiad Seilwaith Gwyrdd y dylid ei gyflwyno gyda phob cais cynllunio - er enghraifft nodi ardaloedd o ran plannu coed, gwrychoedd, llwyni a pheillwyr (ffafrir rhywogaethau planhigion brodorol, ond gellir defnyddio planhigion eraill sy’n cario neithdar hefyd yng nghyd-destun yr ardd ar yr amod nad ydynt yn ymledol). Gall cynllun anodedig ddangos sut y bydd nodweddion ystlumod yn cael eu hadeiladu i mewn. Dylid defnyddio blychau ystlumod ac adar integredig ar adeiladau newydd gan fod y rhain yn para'n hir.
Ni ddylai darpar ymgeiswyr wneud unrhyw waith clirio safle na fu gofyn amdano cyn cyflwyno cais cynllunio gan y gall hynny ei gwneud yn fwy anodd i gynnig datblygu sicrhau budd net i fioamrywiaeth. Lle bo safle wedi'i glirio cyn ei ddatblygu dylid cymryd bod gwerth ei fioamrywiaeth fel yr oedd cyn i unrhyw ymchwiliadau neu waith clirio safle gael ei gynnal.
Bydd angen cyngor ecolegol proffesiynol ar y cynlluniau hyn ynghylch effaith y datblygiad ar fioamrywiaeth, cynefinoedd a rhywogaethau a sut y byddwch yn sicrhau Budd Net i Fioamrywiaeth. Mae Datganiad Seilwaith Gwyrdd, y dylid ei gyflwyno gyda phob cais cynllunio, yn ffordd ddefnyddiol o nodi sut y byddwch yn sicrhau budd net i fioamrywiaeth. Sicrhewch fod cynigion ar gyfer Budd Net i Fioamrywiaeth yn cael eu hintegreiddio ag unrhyw gynigion tirweddu a Systemau Draenio Cynaliadwy sy'n Seiliedig ar Natur eraill.
Rhaid i awdurdodau cynllunio ddilyn dull fesul cam o ran cynnal a gwella bioamrywiaeth - yn gyntaf osgoi, yna lleihau, lliniaru ac, fel y dewis olaf, gwneud iawn am effeithiau andwyol – a sicrhau bod gwytnwch ecosystemau a rhwydweithiau ecolegol cydnerth yn cael eu cynnal a'u gwella trwy wella amrywiaeth, ehangder, cyflwr a chysylltedd h.y. Fframwaith DECCA.
Rhaid sicrhau gwelliannau trwy ddarparu budd bioamrywiaeth ar y safle yn bennaf. Rhaid darparu cynllun o welliannau i sicrhau budd net i fioamrywiaeth. Bydd angen i ddatblygwyr gynnal arolygon, gwaith ymchwil a chwiliadau data cyn gwneud cais er mwyn pennu llinell sylfaen o gyflwr bioamrywiaeth a chydnerthnedd ecosystemau'r safle.
Mae'r safonau Adeiladu gyda Natur yn cynrychioli arferion da ac maent yn ysgogiad effeithiol i ddatblygwyr wella ansawdd eu cynlluniau a dangos y modd y caiff yr adnoddau naturiol eu rheoli'n gynaliadwy. Caiff y safonau eu hategu gan system achredu a, lle bo hynny'n bosibl, dylid ceisio sicrhau achrediad o dan y safonau hyn.
Rhaid i bob cam o'r dull fesul cam gynnwys cynllun rheoli tymor hir. Dylai'r cynllun rheoli nodi'r gwaith o reoli'r safle yn awr ac yn barhaus ynghyd â'r trefniadau monitro yn y dyfodol ar gyfer yr holl fesurau a sicrhawyd, a dylai nodi'n glir y dulliau cyllido sydd ar waith i gyflawni amcanion y cynllun rheoli. Gweler hefyd yr adran Canllaw i Ymgynghorwyr Ecolegol ar y wefan.
Mae Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 a Pholisi Cynllunio Cymru - Rhifyn 11 (PCC 11) yn ei gwneud yn ofynnol i'r Awdurdod Cynllunio Lleol geisio gwella bioamrywiaeth drwy'r broses gynllunio; mae'r angen i nodi gwelliannau bioamrywiaeth wedi'i egluro yn y llythyr gan Lywodraeth Cymru at Benaethiaid Cynllunio Awdurdodau Cynllunio Cymru dyddiedig 23 Hydref 2019 sy'n nodi:
Mae Polisi Cynllunio Cymru (PCC 11) yn nodi bod "rhaid i awdurdodau cynllunio geisio cynnal a gwella bioamrywiaeth wrth arfer eu swyddogaethau. Mae hynny’n golygu na ddylai datblygu arwain at gollediad mawr i gynefinoedd na phoblogaethau o rywogaeth, yn lleol nac yn genedlaethol, a rhaid iddo esgor ar fanteision net i fioamrywiaeth" (paragraff 6.4.5). Mae'r polisi hwn a'r polisïau dilynol ym Mhennod 6 o PCC 11 yn ymateb i Ddyletswydd Adran 6 o Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016.
…..‘lle na chynigir gwella bioamrywiaeth fel rhan o gais, rhoddir pwysau sylweddol i'w absenoldeb, ac oni bai bod ystyriaethau perthnasol arwyddocaol eraill yn nodi fel arall bydd angen gwrthod caniatâd.
Mae'n bwysig bod ystyriaethau bioamrywiaeth a chydnerthedd ecosystemau yn cael eu hystyried yn gynnar wrth baratoi cynlluniau datblygu ac wrth gynnig neu ystyried cynigion datblygu. Dylai awdurdodau cynllunio fod yn rhagweithiol ac ymgorffori polisïau priodol mewn cynlluniau datblygu lleol i ddiogelu rhag colli bioamrywiaeth a sicrhau gwelliannau.
Dylid defnyddio priodoleddau cydnerthedd ecosystemau (mae PCC 11 paragraff 6.4.9 p.138 yn cyfeirio at hyn) i asesu cydnerthedd presennol safle, a rhaid cynnal a gwella hyn ar ôl datblygu. Os na ellir cyflawni hyn, dylid gwrthod caniatâd ar gyfer y datblygiad.
Mae sicrhau budd net i fioamrywiaeth yng nghyd-destun Polisi Cynllunio Cymru yn gofyn am ymateb pragmatig i amgylchiadau penodol y safle. Wrth weithio drwy'r dull fesul cam (PCC 11 paragraff 6.4.21), os na ellir osgoi colli bioamrywiaeth yn llwyr (h.y. cynnal bioamrywiaeth), a bod hyn wedi'i leihau gymaint â phosibl, mae'n ddefnyddiol meddwl am fudd net fel cysyniad i wneud iawn am golled ac i chwilio am gyfleoedd i wella a'u cyflawni. Gellir sicrhau budd net i fioamrywiaeth trwy greu cynefinoedd a/neu drefniadau rheoli hirdymor i wella cynefinoedd sy'n bodoli eisoes, i wella bioamrywiaeth a chydnerthedd ecosystemau. Nid yw sicrhau budd net i fioamrywiaeth o reidrwydd yn feichus; trwy ddeall y cyd-destun lleol, mae'n bosibl nodi cyfleoedd newydd i wella bioamrywiaeth.
Cyhoeddwyd Polisi Cynllunio Cenedlaethol wedi'i ddiweddaru ar gyfer Pennod 6 o Bolisi Cynllunio Cymru ar 18 Hydref 2023 (llythyr y Gweinidog dros Newid yn yr Hinsawdd at Benaethiaid Cynllunio, 11 Hydref 2023 ac Atodiad i'r Llythyr at Benaethiaid Cynllunio, Polisi Cynllunio Cenedlaethol wedi'i ddiweddaru ar gyfer Pennod 6 Polisi Cynllunio Cymru, 11 Hydref 2023). Yn y canllawiau hyn sydd wedi'u diweddaru, dylid cyflwyno Datganiad Seilwaith Gwyrdd gyda'r holl geisiadau cynllunio.
Defnyddiwch Ganllawiau Cynllunio Atodol y Cyngor ar gyfer Cadwraeth Natur a Bioamrywiaeth a chwblhewch y rhestrau gwirio y maent yn eu cynnwys.
Canllawiau Cynllunio Atodol ar gyfer Cadwraeth Natur
Cynefinoedd â Blaenoriaeth yn Sir Gaerfyrddin
Dylunio ar gyfer Bioamrywiaeth: canllaw technegol ar gyfer adeiladau newydd a phresennol
