Adroddiad Blynyddol y Cyngor 2022-2023

CANLYNIAD: argaeledd lleoliadau addysg blynyddoedd cynnar a gofal plant ar draws y sir, yn enwedig mewn ardaloedd gwledig; gan ganolbwyntio’n benodol ar ddarparu a chryfhau gofal plant cyfrwng Cymraeg.

CYNNYDD: ⇑ rydym yn parhau i gefnogi ac annog y sector gofal plant a blynyddoedd cynnar i ddatblygu cyfleoedd yn y Gymraeg ac mae darparwyr wedi cael gwybod am bob llwybr lle gall staff gael mynediad at gyrsiau ac adnoddau Cymraeg. Bydd ehangu rhaglen Dechrau'n Deg hefyd yn annog darparwyr newydd sy'n arbenigo mewn darpariaeth cyfrwng Cymraeg. Mae'r cynnydd wedi bod yn araf yn sgil y pandemig ac mae costau byw cynyddol yn effeithio ar hyfywedd y sector. Mae'r sector yn parhau i fod dan bwysau cyson i gynnal ei wasanaethau i rieni sy'n gweithio a phrofiadau datblygiad blynyddoedd cynnar i blant. Roedd yna 90 o warchodwyr plant gyda 791 o leoedd gofal plant yn 31/3/23 (sy'n ostyngiad o gymharu â'r un adeg y llynedd sef 102 o warchodwyr plant gyda 781 o lefydd gofal plant).

CANLYNIAD: disgyblion ag Anghenion Dysgu Ychwanegol eu cefnogi’n llawn.

CYNNYDD: ⇑ Mae Sir Gaerfyrddin wedi ehangu capasiti'r gweithlu i fodloni gofynion cyflwyno'r ffyrdd newydd o weithio, yn enwedig i gefnogi darpariaeth ddysgu ychwanegol mewn ysgolion prif ffrwd. Fodd bynnag, bydd y ddyletswydd i ffafrio darpariaeth brif ffrwd yn golygu y bydd angen twf pellach mewn gwasanaethau canolog i gryfhau ac adeiladu capasiti ym mhob maes a chyfyngu'r gofyniad am dwf mewn darpariaeth lleoliad arbenigol ac ailystyried penderfyniadau ysgolion.

CANLYNIAD: cyfraddau presenoldeb mewn ysgolion a mynediad i addysg ar gyfer disgyblion sy’n agored i niwed.

CYNNYDD: ⇑ Yn y flwyddyn academaidd bresennol, mae lefelau presenoldeb yn y ddau sector yn uwch na lefel 2021/22, sef o 1.6 pwynt canran mewn ysgolion cynradd a 3.9 pwynt canran mewn ysgolion uwchradd. Mae hyn yn dangos bod presenoldeb yn gwella ar y cyfan, gan gynnwys gwelliant cynyddol yn achos dysgwyr sy'n gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Ceir amrywiaeth rhwng ysgolion yn y ddau sector, gyda rhai yn gwneud tipyn mwy o gynnydd nag eraill

CANLYNIAD: cwricwlwm cyflawn sy’n codi safonau addysgol.

CYNNYDD: ⇑ Mae'r gefnogaeth a ddarperir i ysgolion er mwyn datblygu'r cwricwlwm wedi gwella'n sylweddol ers mis Ionawr 2023, gyda'r adran Addysg a Gwasanaethau Plant bellach yn chwarae rhan arweiniol wrth ddylunio a chyflwyno cynnig dysgu proffesiynol y cwricwlwm.
Mae'r gwaith o ymgysylltu ag ysgolion wedi cynyddu'n sylweddol, o 5 ysgol y sesiwn i 55 +. O ganlyniad ceir mwy o gydweithio ynghylch deall y cwricwlwm i Gymru, rhannu arfer effeithiol yn well a chysylltiad cryfach â phrofiadau dysgu dilys.
Gan weithio ochr yn ochr â datblygiadau a busnesau lleol, rydym yn parhau i gyfoethogi ein cynnig dysgu i ysgolion, er enghraifft, echdynnu carbon, ochr yn ochr â Phrifysgol Abertawe neu ganolbwyntio ar ddatblygiad safle Pentre Awel

CANLYNIAD: ysgol maethlon am ddim i bob disgybl ysgol gynradd.

CYNNYDD: ⇑ Mae Prydau Ysgol Am Ddim i Bob Disgybl Ysgol Gynradd (UPFSM) yn cael eu cyflwyno ar draws y sir yn unol â thargedau Llywodraeth Cymru. Ar hyn o bryd mae pob disgybl hyd at flwyddyn 2 yn derbyn prydau UPFSM, gyda blwyddyn 3 a 4 yn eu derbyn ym mis Medi 2023 a blynyddoedd 5 a 6 yn eu derbyn ym mis Ebrill 2024

CANLYNIAD: addysg ddwyieithog a chyfrwng Cymraeg.

CYNNYDD: ⇑ Mae'r Awdurdod yn nodi'n llwyddiannus y galw am addysg cyfrwng Cymraeg ac yn bodloni'r galw hwn ac mae'r ddarpariaeth ym mhob cam yn adlewyrchu Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg yr Awdurdod (WESP). Mae Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg Sir Gaerfyrddin yn arloesol ac yn uchelgeisiol. Mae'n canolbwyntio'n effeithiol ar sicrhau bod addysg cyfrwng Cymraeg ar gael i bob dysgwr, o fewn pellter rhesymol i'w cartrefi.
Mae'r cynllun yn canolbwyntio'n drylwyr ar sicrhau bod pob ysgol yn gallu symud ar hyd y continwwm iaith, gan ganolbwyntio'n benodol ar fanteision mynediad at ddysgu yn ystod y Cyfnod Sylfaen trwy fethodoleg drochi. O ganlyniad, mae'r cyflenwad a'r galw am addysg cyfrwng Cymraeg ar draws yr awdurdod yn parhau i gynyddu

CANLYNIAD: cyfleoedd i’r holl breswylwyr mewn llythrennedd, rhifedd a sgiliau digidol i uwchsgilio ar gyfer cyflogaeth.

CYNNYDD: ⇑ Rydym wedi hyfforddi a chefnogi mwy na 330 o bobl drwy wella eu sgiliau digidol (un o feysydd allweddol ymyrraeth wedi'i thargedu), er mwyn iddynt gael gwell gobeithion am waith.

CANLYNIAD: ar gyfer dysgu cymunedol cynaliadwy sy’n addas ar gyfer yr 21ain Ganrif.

CYNNYDD: ⇑ Mae gan Gyngor Sir Caerfyrddin flaenoriaethau clir ar gyfer buddsoddi drwy'r Rhaglen Moderneiddio Addysg. Mae'r Rhaglen yn fuddsoddiad strategol ac yn gynllun rhesymoli i drawsnewid darpariaeth ysgolion. Caiff ei adolygu'n barhaus i sicrhau bod hyblygrwydd wrth wraidd y cynigion ad-drefnu ysgolion a buddsoddi ynddynt, i adlewyrchu amgylchiadau newidiol mewn cymdeithas sy'n datblygu'n barhaus ac ymateb i newidiadau yn y fframwaith polisi addysg.

CANLYNIAD: plant gartref gyda’u teuluoedd lle bynnag y bo modd.

Lleihau’r anghydraddoldebau y mae plant o gefndiroedd difreintiedig yn eu hwynebu a allai effeithio ar eu cyfleoedd yn ddiweddarach mewn bywyd.

Mae teuluoedd sy’n wynebu anawsterau yn cael eu cefnogi i ddarparu amgylcheddau cartref sefydlog, diogel i’w plant.

CYNNYDD: ⇔ Mae'r gwasanaethau plant yn darparu ystod o wasanaethau a chymorth. Eu nod cyffredinol yw galluogi plant a phobl ifanc i fyw yn eu teuluoedd eu hunain ac o fewn eu cymunedau eu hunain lle bynnag y mae'n ddiogel gwneud hynny, gan weithio gydag eraill i atal nifer y plant sy'n dioddef profiadau niweidiol yn ystod plentyndod ac atal yr angen am gyfranogiad statudol. Er gwaethaf cynnydd yn nifer y plant sy'n derbyn gofal, mae Sir Gaerfyrddin yn parhau i fod ag un o'r lefelau isaf fesul 10,000 o'r boblogaeth o gymharu â gweddill Cymru. Mae teuluoedd wedi ei chael hi'n anodd yn sgil y pandemig a'r argyfwng costau byw, sydd wedi ychwanegu straen, materion sy'n peri risg gynyddol o gam-drin ac esgeulustod ac iechyd meddwl. Gwneir ceisiadau am lety drwy ein panel llety i geisio sicrhau bod opsiynau cymorth amgen yn cael eu hystyried trwy dimau megis Ar Ffiniau Gofal, y Tîm Cymorth Integredig i Deuluoedd (IFST) a Thimau Ymyriadau Teuluol a gwasanaethau ataliol eraill. Rydym yn adolygu Ar Ffiniau Gofal a'r Tîm Cymorth Integredig i Deuluoedd i sicrhau bod teuluoedd yn cael yr help iawn ar yr adeg iawn yn eu cymunedau lleol. Rydym hefyd yn datblygu rhaglenni rhianta.

CANLYNIAD: Mae teuluoedd o gefndiroedd difreintiedig yn gallu cael mynediad at ddarpariaeth iechyd a llesiant yn eu hardaloedd lleol.

Mae gan yr Awdurdod Lleol ystod eang o wasanaethau sy'n cynorthwyo teuluoedd i gael mynediad at ddarpariaeth iechyd a llesiant. Gan gynnwys:

• Mae'r Gwasanaeth Gwybodaeth i Deuluoedd (FIS) yn adnodd canolog ar gyfer darparu gwybodaeth am wasanaethau i deuluoedd a gweithwyr proffesiynol. Mae'r Fframwaith Help Iawn, Amser Iawn yn helpu i lywio'r gwasanaeth sydd ar gael ar draws gwahanol lefelau angen. Mae gan dudalen Facebook y Gwasanaeth Gwybodaeth i Deuluoedd 1,195 o ddilynwyr a 34,390 o ymweliadau â'r wefan.
• Mae gwasanaethau'r Blynyddoedd Cynnar yn cynnwys y rhaglen Dechrau'n Deg a Chynllun Peilot Braenaru Blynyddoedd Cynnar Cwm Gwendraeth. Mae'r rhain yn darparu gwaith amlasiantaeth ac integredig mewn cymunedau difreintiedig penodol, gan arwain at well canlyniadau iechyd a llesiant i deuluoedd. Derbyniodd cyfanswm o 2,356 o blant gefnogaeth yn ystod 22/23 drwy'r rhaglen Dechrau'n Deg. Yn sgil ehangu Cam 1 elwodd 127 o blant eraill o'r gwasanaeth.
• Gwasanaethau 0-25 oed: Mae'r rhaglen Teuluoedd yn Gyntaf ar gael ar draws y Sir, ac mae'n darparu cymorth rhianta, cefnogaeth i bobl ifanc a chymorth anabledd.
  Derbyniodd cyfanswm o 9,230 o unigolion ymyriad ystyrlon yn 22/23. Mae'r galw a'r cymhlethdod wedi cynyddu, ac mae'r rhaglen yn ymateb yn gadarnhaol, gyda 94% o 789 o achosion a gaewyd yn dweud bod pethau wedi symud ymlaen.

Fel Cyngor, rydym yn canolbwyntio ar y blaenoriaethau thematig a gwasanaeth canlynol:

• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 1a: Bywydau Iach – atal / ymyrraeth gynnar
• Blaenoriaeth Gwasanaeth Amcan Llesiant 1b: Blynyddoedd Cynnar
• Blaenoriaeth Gwasanaeth Amcan Llesiant 1c: Addysg

Pam mae hyn yn bwysig?

Bydd rhoi'r dechrau gorau mewn bywyd i bob plentyn, gwella ei brofiadau yn gynnar mewn bywyd, a sicrhau ei fod yn byw bywyd iach yn lleihau ei risg o wynebu anghydraddoldebau yn ddiweddarach mewn bywyd ac yn ei helpu i gyrraedd ei botensial llawn. Rydym yn cydnabod bod plentyndod cynnar yn gyfnod o gyfleoedd gwych ond hefyd yn risg fawr gan fod pob rhyngweithio yn helpu i lunio'r ffordd y mae plant yn datblygu. Byddwn felly yn ymdrechu i amddiffyn plant a phobl ifanc rhag niwed ac yn gweithio i sicrhau bod eu llesiant emosiynol a chorfforol yn cael ei ddiogelu a'i feithrin.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

n eu Gwiriad Sicrwydd diwethaf, canfu Arolygiaeth Gofal Cymru fod gan y Gwasanaethau Cymdeithasol Plant-

• Arweinwyr agos-atoch a chefnogol
• Diwylliant o gyd-gynhyrchu a chanlyniadau personol yn cael eu datblygu gyda phobl
• Eglurder mewn methodoleg weithredol
• Cydweithredu aml-asiantaeth cryf
• Ymagwedd integredig cadarnhaol at ddiwylliant o atal drwy gydweithio
• Poblogaeth isel o blant sy'n derbyn gofal

Gwneud cyfraniad cadarnhaol i lesiant pobl yng nghyfnod y pandemig.

Rydym yn gweithio'n barhaus i leihau nifer y plant sy'n dod i mewn i ofal gan ddefnyddio timau arbenigol ac ataliol megis Ar Ffiniau Gofal, y Tîm Cymorth Integredig i Deuluoedd a'r Tîm Ymyriadau Teuluol. Rydym yn parhau i wynebu heriau wrth gadw plant yn ddiogel gartref gan fod teuluoedd wedi'i chael hi'n anodd yn sgil y pandemig a'r argyfwng costau byw gyda chaledi cynyddol, a materion yn codi lle mae'r risgiau'n uchel mewn perthynas â cham-drin ac esgeulustod, problemau iechyd meddwl ac emosiynol. Rydym yn gweithio mewn partneriaeth â theuluoedd ac asiantaethau eraill i ddarparu'r cymorth iawn ar yr adeg iawn i atal yr angen i blant ddod i mewn i ofal a'u hadsefydlu'n ddiogel gartref lle bynnag y bo modd.

Am gynnydd a data ar y flaenoriaeth thematig hon gweler tudalennau 25-31- pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam mae hyn yn bwysig?

Ein blaenoriaeth yw amddiffyn plant sy'n cael eu cam-drin, eu hesgeuluso, neu eu niweidio mewn rhyw ffordd arall, neu y mae perygl y bydd hynny'n digwydd iddynt. Rydym yn canolbwyntio ar ymyrraeth gynnar / atal i sicrhau bod pob plentyn yn gallu cyrraedd ei botensial llawn a bod yn iach, yn hapus ac yn ddiogel. Ein prif nod yw helpu i roi'r dechrau gorau mewn bywyd i bob plentyn a gwella ei brofiadau yn gynnar mewn bywyd.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Mae Dechrau'n Deg yn ehangu fesul cam ar draws y sir.

Mae Cam 1 o'r ehangu eisoes wedi'i gwblhau, ac mae Cam 2 i fod i ddechrau ym mis Ebrill 2023 i gyrraedd targed o 249 o blant 2-3 oed erbyn 31 Mawrth 2025. Unwaith y bydd wedi'i gyflwyno'n llawn, bydd pob teulu sydd â phlant rhwng 2-3 oed yn gymwys i gael 12.5 awr o ofal plant o ansawdd uchel a ariennir am 39 wythnos y flwyddyn.

Roedd y cyllid 'Haf o Hwyl' a 'Gaeaf Llawn Lles' yn galluogi tua 15,000 o blant a phobl ifanc rhwng 0-25 oed i elwa o weithgareddau am ddim ledled y sir.

Am gynnydd a data ar y gwasanaeth hwn, gweler tudalennau 32-34 - pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam y mae hyn yn bwysig?

• Byddwn yn cefnogi holl ddysgwyr Sir Gaerfyrddin. Yn y dyfodol bydd y Gwasanaethau Addysg yn canolbwyntio ar gynorthwyo dysgwyr i ddod:

• Yn ddysgwyr uchelgeisiol, galluog sy’n barod i ddysgu drwy gydol eu hoes.
• Yn gyfranwyr mentrus, creadigol sy’n barod i chwarae eu rhan yn llawn yn eu bywyd a’u gwaith.
• Yn unigolion iach, hyderus sy’n barod i fyw bywyd gan wireddu eu dyheadau fel aelodau gwerthfawr o gymdeithas.
• yn ddinasyddion egwyddorol, gwybodus yng Nghymru a'r byd.

At ei gilydd, mae disgyblion yn hapus, yn ddiogel ac yn ffynnu, ac yn cyflawni eu potensial personol a chymdeithasol a'u potensial o ran dysgu.

Mae arolygon disgyblion yn dangos bod Iechyd a Llesiant at ei gilydd yn dda ar draws ein holl ysgolion.
At ei gilydd, mae canlyniadau TGAU 2022 yn uwch na rhai 2019 pryd y safwyd arholiadau y tro diwethaf.
Rydym wedi gwella cefnogaeth i ddisgyblion ag Anghenion Dysgu Ychwanegol a dysgwyr sy'n agored i niwed.

Am gynnydd a data ar y gwasanaeth hwn, gweler tudalennau 35-44- pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

CANLYNIAD: Cymorth a chefnogaeth i liniaru effeithiau’r argyfyngau ‘costau byw’ a thlodi yn y Sir.

CYNNYDD: ⇔ Mae gwaith trawsadrannol i fynd i'r afael â'r argyfwng Costau Byw wedi datblygu dull cryfach a mwy integredig o fewn y Cyngor ac mae wedi cydgrynhoi a nodi'n well yr hyn yr ydym yn ei wneud, y gallwn ei wneud ac sydd angen i ni ei wneud.
Ar lefel aelwydydd mae'r data paycheck diweddaraf sydd ar gael yn awgrymu bod 34.5% o'r holl aelwydydd yn Sir Gaerfyrddin yn byw mewn tlodi, mae hyn yn cyfateb i tua 28,730 o aelwydydd. Mae hyn yn ostyngiad bach o 1.1% ers y llynedd sy'n adlewyrchu tueddiadau a welwyd yn genedlaethol

CANLYNIAD: Gwasanaethau integredig di-dor rhwng Iechyd a Gofal Cymdeithasol.

CYNNYDD: ⇑ Rydym yn parhau i gael gwasanaeth integredig rhwng y Bwrdd Iechyd a Chyngor Sir Caerfyrddin ar gyfer pobl hŷn a phobl ag anableddau corfforol. Dros y flwyddyn ddiwethaf, rydym wedi ailedrych ar ein strwythur rheoli integredig i sicrhau y gall ein gwasanaethau fod o fudd i holl drigolion Sir Gaerfyrddin yn gyfartal, ble bynnag y maent yn byw.

Rydym wedi parhau i ddatblygu ein dull Gartref yn Gyntaf i helpu'r rheiny sydd yn yr ysbyty i fynd adref yn gyflymach a chefnogi'r rheiny sydd mewn argyfwng yn y gymuned i'w hatal rhag mynd i'r ysbyty yn y lle cyntaf. Bellach mae gennym dîm amlddisgyblaethol sy'n gweithio o'n swyddfeydd ym Mhorth y Dwyrain sy'n cynnwys ystod o weithwyr proffesiynol ym maes iechyd, gofal cymdeithasol a'r trydydd sector i gefnogi'r rheiny sy'n gadael yr ysbyty a'r rheiny sydd mewn argyfwng yn y gymuned. Mae'r tîm hwn yn cynnwys Ymarferydd Parafeddyg Uwch a all gynorthwyo gyda dargyfeirio ambiwlansys o'r Adran Achosion Brys a Llesiant Delta (ein cwmni hyd braich sy'n eiddo i'n cyngor), sy'n gallu darparu cymorth tymor byr i'r rheiny sydd mewn argyfwng trwy eu gwasanaeth ymateb cyflym. Mae Llesiant Delta bellach yn cefnogi miloedd o bobl oedrannus trwy gyfrwng cymorth digidol rhagweithiol yn eu cartrefi eu hunain.

Er mwyn cefnogi'r dull hwn, rydym wedi datblygu ymhellach ein huned 14 gwely, Tŷ Pili-Pala, sydd ynghlwm wrth gartref gofal Llys y Bryn, lle gall cleifion sy'n gadael yr ysbyty elwa o gyfnod o asesu ac adsefydlu. Mae'r datblygiad hwn wedi bod yn hynod lwyddiannus, gyda 70% o bobl yn gadael y gwasanaeth heb fod angen gofal ffurfiol parhaus. Rydym hefyd wedi lansio ein gwasanaeth gofal cartref ailalluogi integredig, i ddarparu gofal tymor byr i'r rheiny sy'n gadael yr ysbyty, ac nid oes gan 90% o'r bobl sy'n defnyddio'r gwasanaeth hwn unrhyw ofynion gofal hirdymor wrth adael y gwasanaeth.

Mae ein dull cyffredinol wedi arwain at ostyngiad sylweddol yn nifer y cleifion yn yr ysbyty sy'n aros am ofal. Mae hyn yn arbennig o bwysig ar hyn o bryd yn wyneb yr holl heriau'n ymwneud â sicrhau gofal a chymorth gartref yn sgil y materion recriwtio a chadw parhaus yn y sector gofal. Mae'r dull hwn wedi arwain at ostyngiad sylweddol yn nifer y cleifion yn yr ysbyty sy'n aros am ofal.

CANLYNIAD: Gwasanaethau, cynhwysol a chynaliadwy sy’n hyrwyddo a hwyluso dysgu, diwylliant, treftadaeth, gwybodaeth, llesiant a hamdden.

CYNNYDD: ⇑ Rydym yn bwrw ymlaen â rhaglen uchelgeisiol o newid yn ein darpariaeth gwasanaethau dydd ar gyfer dysgu. Mae adeiladau bellach yn cael eu defnyddio ar gyfer y rheiny sydd â'r anghenion mwyaf cymhleth ac rydym yn gweithio gyda chydweithwyr ym maes hamdden a'r amgylchedd i gynnig gweithgareddau cymunedol sy'n hyrwyddo annibyniaeth a chynhwysiant cymdeithasol.

CANLYNIAD: Gwell gwasanaethau ataliol i fodloni gofynion poblogaeth sy’n heneiddio.

CYNNYDD: ⇑ Mae Bwrdd Atal amlasiantaeth wedi'i sefydlu sy'n cynnwys cynrychiolwyr o'r Cyngor, y Bwrdd Iechyd, Iechyd y Cyhoedd a'r Trydydd Sector. Bydd y Bwrdd hwn yn dechrau mapio gwasanaethau ataliol presennol yn y Sir, gyda'r bwriad o nodi bylchau allweddol a chynllun gweithredu ar gyfer datblygu. Rydym hefyd yn y broses o recriwtio Uwch-reolwr Darparu newydd ar gyfer Atal, a fydd yn darparu arweinyddiaeth ar draws asiantaethau i yrru'r cynllun gweithredu hwn yn ei flaen. Rydym wedi sefydlu llwybrau llesiant o fewn y Timau Iechyd Meddwl Cymunedol.

CANLYNIAD: Lleihau digartrefedd a gweithio tuag at ddod ag ef i ben.

CYNNYDD: ⇑ Datblygwyd Cynllun Ailgartrefu Cyflym sy'n amlinellu'r weledigaeth ynghylch sut yr ydym yn bwriadu trawsnewid y gwasanaeth digartrefedd.

Mae ffrydiau gwaith fel rhan o'r cynllun Ailgartrefu Cyflym wedi'u sefydlu i edrych ar feysydd allweddol sy'n cynnwys:
• Y Polisi Dyrannu
• Adolygu a Datblygu cymorth sy'n gysylltiedig â thai
• Llety dros dro
• Datblygu llety sefydlog

Rydym wedi gwella'r gwaith o atal digartrefedd trwy:
• Ddatblygu'r Tîm Hwb Tai
• Adolygu a Datblygu'r Polisi Dyraniadau Brys
• Defnyddio'r Gronfa Taliadau Disgresiwn at Gostau Tai

Mae'r tîm Cyn-denantiaeth wedi:
• Darparu mwy o gymorth i denantiaid newydd drwy wneud y mwyaf o'u budd-daliadau/incwm i'w helpu i gynnal eu tenantiaeth.
• Ehangu'r cymorth sydd ar gael i denantiaid yn y sector rhentu preifat.
• Ailgyflwyno pecynnau hyfforddi i bobl ifanc i'w helpu i gynnal eu tenantiaethau.
• Treialu rhaglen hyfforddi gyda'r Adran Gwaith a Phensiynau fel rhan o ymrwymiad yr hawliwr.

CANLYNIAD: Argaeledd tai fforddiadwy o ansawdd da ac ynni-effeithlon yn y Sir.

CYNNYDD: ⇑ Mae'r Cynllun Cyflawni ar gyfer Adfywio a Datblygu Tai yn cadarnhau ein hymrwymiad a'n dull o gynyddu'r cyflenwad o dai fforddiadwy o ansawdd da ac ynni-effeithlon ledled y Sir. Yn 2022/23 gwnaethom ddarparu 323 o dai fforddiadwy ychwanegol (a oedd dros 100 o dai yn uwch na'n targed), gan ddefnyddio ystod o atebion gan gynnwys:
• adeiladu tai Cyngor newydd
• ailddefnyddio tai gwag
• cynyddu ein stoc dai drwy brynu cartrefi sector preifat ar y farchnad agored
• gweithio gyda'n partneriaid Cymdeithasau Tai a'u cefnogi i adeiladu mwy o dai yn y Sir
• rheoli tai preifat yn fewnol drwy ein Hasiantaeth Gosod Syml
• darparu tai fforddiadwy i'w perchnogi ar gost isel drwy'r system gynllunio
Ers dechrau ein rhaglen tai fforddiadwy, rydym bellach wedi darparu 1,760 o dai ychwanegol, gan greu cartrefi a chymunedau i bobl leol

CANLYNIAD: Adnabod a cheisio cyfyngu ar y rhwystrau anghymesur y mae grwpiau ymylol yn eu hwynebu wrth gael mynediad at wasanaethau a chymorth sy’n caniatáu iddynt fyw a heneiddio’n dda.

CYNNYDD: ⇑ Datblygwyd y dull Cymunedau sy'n Ystyriol o Bobl Hŷn gan Sefydliad Iechyd y Byd yn 2007, mewn ymgynghoriad â phobl hŷn ledled y byd. Mae wedi'i adeiladu ar y dystiolaeth o'r hyn sydd o gymorth i heneiddio'n iach ac yn egnïol mewn lle ac mae'n cynorthwyo trigolion hŷn i lunio'r lle y maent yn byw ynddo.

Drwy ddilyn y dull hwn, bydd grwpiau lleol, arweinwyr, cynghorau, busnesau a thrigolion hŷn i gyd yn gweithio gyda'i gilydd i nodi a gwneud newidiadau yn yr amgylcheddau ffisegol a chymdeithasol. Mae hyn yn cynnwys gwella trafnidiaeth, mannau awyr agored, gwirfoddoli a chyflogaeth, hamdden a gwasanaethau cymunedol.

Mae pob Awdurdod Lleol yng Nghymru wedi derbyn cyllid gan Lywodraeth Cymru er mwyn dod yn aelodau o'r rhaglen Cymunedau sy'n Ystyriol o Bobl Hŷn.
• Yn ystod 2022/23 rydym wedi cynnal ymarfer mapio manwl gan ystyried cwmpas y rhaglen a bydd y dystiolaeth hon yn sail i'n cynlluniau gweithredu yn y dyfodol.
Wrth gydnabod y gallai rhai grwpiau o bobl wynebu anawsterau wrth geisio cael gafael ar wasanaethau a chymorth, rydym wedi rhoi nifer o bethau ar waith i liniaru hyn. Mae rhai enghreifftiau fel a ganlyn:
• Mae Sir Gaerfyrddin yn rhan o gynllun eiriolaeth annibynnol rhanbarthol sy'n cynorthwyo pobl i gael mynediad at wasanaethau, ac fel rhan o'u cymorth parhaus.
• Darperir gwybodaeth mewn fformat hawdd ei ddarllen ac mewn iaith o'u dewis.
• Gellir trefnu cyfieithu lle bo angen
Ar gyfer unigolion â nam ar eu clyw sydd angen gwasanaethau Gofal trwy Gymorth Technoleg (TEC) a monitro larwm, gallwn ddefnyddio negeseuon testun fel modd o gyfathrebu a negeseuon e-bost / ymweliadau cartref i gasglu gwybodaeth angenrheidiol i'n galluogi i osod y gwasanaeth. Mae yna hefyd lawer o ofal TEC ar gael i gefnogi unigolion â nam ar eu golwg a'u clyw

CANLYNIAD: Gwell cyfleoedd i’r holl breswylwyr mewn llythrennedd, rhifedd a sgiliau digidol i uwchsgilio ar gyfer cyflogaeth.

CYNNYDD: ⇑ Rydym wedi sefydlu canolfan sgiliau ar gyfer pobl ag anableddau a fydd yn darparu cyfleoedd ar gyfer dysgu achrededig a sgiliau digidol i'w huwchsgilio, fel eu bod yn gallu gwirfoddoli a chael gwaith yn y pen draw.

CANLYNIAD: Cefnogi pobl i fanteisio ar gyfleoedd lleol boed hynny trwy ddechrau busnes, ennill cymwysterau neu gael cyflogaeth ystyrlon.

CYNNYDD: ⇑ Mae'r Rhaglenni Cyflogadwyedd yn Sir Gaerfyrddin yn cefnogi unigolion sy'n ddi-waith neu sydd wedi colli eu gwaith. Mae'r gefnogaeth yn cynnwys mentora un i un; hyfforddiant; meithrin hyder; helpu gydag ysgrifennu CV a dod o hyd i gyfleoedd gwaith a gwirfoddoli addas. Mae'r rhaglenni (C4W plus a Workways +) ill dau wedi helpu i ddod o hyd i waith i unigolion o Sir Gaerfyrddin yn ogystal â chynnig hyfforddiant i ddiwallu anghenion cyflogwyr.

Fel Cyngor, rydym yn canolbwyntio ar y blaenoriaethau thematig a gwasanaeth canlynol:

• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 2a: Trechu Tlodi
• Blaenoriaeth Gwasanaeth Amcan Llesiant 2b: Tai
• Blaenoriaeth Gwasanaeth Amcan Llesiant 2c: Gofal Cymdeithasol

Pam mae hyn yn bwysig?

Mae tlodi ac amddifadedd yn cael effeithiau niweidiol difrifol, gan effeithio ar bob agwedd ar lesiant. Mae'n cyfyngu ar y cyfleoedd a'r gobeithion ar gyfer plant a phobl ifanc ac yn niweidio ansawdd bywyd teuluoedd a chymunedau.

Gall tlodi fod yn rhwystr o ran cyfrannu'n llawn at gymdeithas, ac yn rhy aml o lawer mae'n brofiad sy'n pontio'r cenedlaethau ac sy'n peri bygythiad sylweddol i lesiant cadarnhaol yn awr ac yn y dyfodol.

Gyda phwysau ychwanegol yr argyfwng costau byw, mae angen dull cwbl integredig a chydweithredol o ymateb a chefnogi yn y meysydd y gallwn ddylanwadu arnynt.

Yn ogystal, credir bod 34.6% o blant yn Sir Gaerfyrddin yn byw mewn tlodi, mae hyn yn cyfateb i tua 11,247 o blant. Mae hyn yn uwch na'r lefelau cenedlaethol a dyma'r 12^fed lefel uchaf o blith holl awdurdodau lleol Cymru a'r chweched gyfradd newid uchaf ar y cyd dros y pum mlynedd diwethaf.

I gadarnhau hyn, roedd cyfran fawr o'r ymatebwyr i ymgynghoriad diweddar yn cytuno fod tlodi yn broblem yn eu hardal hwy. Yn ogystal, roedd y mwyafrif helaeth o'r ymatebwyr yn tynnu sylw at yr argyfwng costau byw a'r themâu sy'n cyd-fynd â hyn fel un o'r prif heriau sy'n eu hwynebu hwy a'u teuluoedd ar adeg yr arolwg.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Mae 4.5% (28,730) o aelwydydd yn byw mewn tlodi , sy'n ostyngiad bach o 1.1% ers y llynedd.

Tra bod hyn yn wir mae Sir Gaerfyrddin yn dal i arddangos yr 8fed lefel uchaf o'r holl awdurdodau lleol yng Nghymru ac mae'r lefelau tlodi yn parhau i fod yn uwch na chyfartaledd Cymru o 1.1%.
Mae gwaith trawsadrannol i fynd i'r afael â'r argyfwng Costau Byw wedi datblygu dull cryfach a mwy integredig o fewn y Cyngor ac mae wedi cydgrynhoi a nodi'n well yr hyn yr ydym yn ei wneud, y gallwn ei wneud ac sydd angen i ni ei wneud.

Am gynnydd a data ar y flaenoriaeth thematig hon gweler tudalennau 53-63 -  pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam mae hyn yn bwysig?

Mae tai fforddiadwy o ansawdd da yn ogystal â buddsoddiad sylweddol parhaus mewn cartrefi presennolyn hybu iechyd a llesiant, gan ddiwallu anghenion unigol y trigolion ac adeiladu cymunedau a lleoedd cydnerth a chydlynol y mae pobl eisiau byw ynddynt. Bydd gwaith ar gartrefi presennol ac argaeledd darpariaeth newydd ar draws ein cymunedau gwledig a threfol ar draws y Sir yn allweddol i alluogi cydnerthedd a chydlyniant cymunedol.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Rydym wedi darparu dros 1,000 o dai fforddiadwy ychwanegol dros y pedair blynedd diwethaf
Tai fforddiadwy o ansawdd da yw sylfaen cymunedau iach a chynaliadwy. Mae'r gwaith o gyflawni drwy ein cynlluniau a'n Cynllun Cyflawni newydd ar gyfer Tai ac Adfywio a Datblygu yn parhau i ragori ar dargedau.

Am gynnydd a data ar y gwasanaeth hwn, gweler tudalennau 64-68- pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam mae hyn yn bwysig?

• Mae gwasanaethau gofal cymdeithasol ar draws ystod o feysydd grŵp cleientiaid yn debygol o weld cynnydd yn y galw dros y blynyddoedd nesaf, a chyda'r sector yn wynebu pwysau sylweddol o ran capasiti'r gweithlu, mae angen canolbwyntio sylw ac ymateb yn arloesol.
• Bydd datblygu ffyrdd pellach o gydweithredu ac integreiddio ag iechyd yn hanfodol er mwyn cyflawni'r egwyddorion a'r safonau allweddol sy'n ymwneud ag atal, llif y system, gofal rhagweithiol a gofal wedi'i gynllunio, a gofal hirdymor. Y nod hirdymor yw helpu pobl i gynnal eu hannibyniaeth gartref cyhyd â phosibl, atal derbyniadau diangen i'r ysbyty a chefnogi'r broses o ryddhau pobl i fynd adref o'r ysbyty yn amserol er mwyn sicrhau bod y rheiny sydd angen gofal ysbyty da yn gallu cael hynny.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Yn dilyn y pandemig, rydym wedi gweld mwy o alw am yr holl wasanaethau gofal cymdeithasol, a wnaed yn fwy heriol oherwydd cymhlethdod cynyddol achosion; fodd bynnag, rydym wedi parhau i arloesi, datblygu a diogelu'r rhai mwyaf agored i niwed. Rydym hefyd yn glir ynghylch blaenoriaethau a gwelliannau i wasanaethau yn y dyfodol.

Am gynnydd a data ar y gwasanaeth hwn, gweler tudalennau 69-73- pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

CANLYNIAD: Cefnogi busnesau a darparu cyflogaeth.

CYNNYDD: ⇑ Cefnogwyd 1,237 o fusnesau a chrëwyd 1,350 o swyddi uniongyrchol trwy gyfrwng Cronfa Mentrau Gwledig Sir Gaerfyrddin, y Gronfa Datblygu Eiddo, Prosiect Denu Twristiaid Pentywyn, Neuadd y Farchnad Llandeilo, Cronfa Datblygu Adfywio Rhydaman, CRF - Trefi a Thwf, Gweithgarwch Adfywio Tref Caerfyrddin, Gweithgarwch Adfywio Tref Rhydaman, Canolfan Parry Thomas, C4W+/C4w+ YPG, y Bartneriaeth Dysgu a Sgiliau Ranbarthol, Gweithffyrdd/STU, CRF - Iaith Gwaith, BREF, Trawsnewid Trefi, Caffael Blaengar, Twf Busnes a Busnesau Newydd, Ymgysylltu â Busnesau wedi'i dargedu, CRF Busnes Llanelli

CANLYNIAD: Caiff pobl eu cynorthwyo i fanteisio ar gyfleoedd lleol boed hynny trwy ddechrau busnes, ennill cymwysterau neu gael gwaith ystyrlon.

CYNNYDD: ⇑ Cafodd 14 o unigolion eu cynorthwyo i sefydlu busnes newydd o dan y gronfa Dechrau Busnes ac mae 619 o unigolion wedi cael eu helpu i gael gwaith drwy C4W+ C4W YPG, Gweithffyrdd/STU a gweithgarwch cysylltiedig gyda'r Ganolfan Byd Gwaith.
Trwy'r rhaglenni cyflogadwyedd yn Sir Gaerfyrddin mae 463 o unigolion wedi cael eu cynorthwyo i gael gwaith ystyrlon, gyda Gweithffyrdd+ yn gweithio gyda phobl sy'n wynebu nifer o rwystrau.

CANLYNIAD: Caiff busnesau eu cynorthwyo i fanteisio ar gadwyni cyflenwi lleol a chyfleoedd caffael.

CYNNYDD: ⇑ Mae 303 o fusnesau wedi cael cefnogaeth o dan y Fenter Caffael Blaengar. Yn ogystal, sicrhawyd cyllid o dan y Gronfa Ffyniant Gyffredin i gyflawni prosiect ymgysylltu â busnesau i hyrwyddo dull Meddwl Sir Gâr yn Gyntaf i annog gwariant o fewn Sir Gaerfyrddin gan ddatblygu rhyng-fasnachu – gan gysylltu busnesau â'i gilydd i gefnogi cadwyni cyflenwi lleol. Menter gaffael flaengar yn Sir Gaerfyrddin i gynyddu gwariant lleol.
Fel rhan o waith ymgysylltu caffael gyda chyflenwyr ar gyfer ein gweithgarwch tendro yn 2022-23:
• Cafwyd cyfarfodydd un-i-un gyda 28 o gyflenwyr;
• Cynhaliwyd 4 Digwyddiad Ymgysylltu â'r Farchnad Gynnar gyda 151 yn bresennol;
• Cynhaliwyd 6 Gweithdy/Gweminar Tendro Byw gyda 125 yn bresennol;
• 9 Sesiwn Briffio Tendro gyda 434 yn bresennol;
• 2 Ddigwyddiad Bod yn Barod i Dendro, 67 yn bresennol;
• 3 Digwyddiad Consortia / Gwneud Cynnig ar y Cyd, 101 yn bresennol.

CANLYNIAD: Mae pobl yn teimlo eu bod wedi'u grymuso i fyw bywydau egnïol ac iach drwy gael mynediad at wasanaethau a darpariaeth sy'n addas i'r diben

CYNNYDD: ⇑ Rydym wedi ailsefydlu hyder y cyhoedd i gymryd rhan mewn ymarfer corff, gyda phresenoldeb yn dychwelyd i'r lefelau fel yr oeddent cyn y pandemig (dros 100,000 fesul mis calendr) erbyn diwedd y flwyddyn. Roedd hyn yn cynnwys dangos safonau iechyd a diogelwch rhagorol trwy ennill gwobr 'Tlws Hamdden' rhyngwladol RoSPA.
Defnyddiwyd dros £300k o gyllid allanol ychwanegol i gynyddu ac ehangu'r rhaglenni gweithgarwch sydd ar gael, o wersi nofio am ddim i blant sy'n byw mewn amddifadedd a 61,000 o gyfranogiadau yn ein rhaglen ysgolion 'soffa i 2km', i etifeddiaeth Actif i bobl ifanc, i chwaraeon cerdded a gweithgarwch cyn-diabetes i oedolion, i 'cyrlio a phaned' i oedolion hŷn, i Beat the Street ar gyfer cymuned gyfan Llanelli a oedd yn cynnwys bron i 7,000 o boblogaeth y dref a deithiodd dros 43,000 o filltiroedd dros 6 wythnos a chreu newid sylweddol yn lefelau gweithgarwch pobl.
Gwnaed gwelliannau penodol i'r ardaloedd croeso yng Nghanolfannau Hamdden Caerfyrddin a Dyffryn Aman, gan ddigideiddio mynediad ymhellach i alluogi'r staff gwasanaethau cwsmeriaid i wella eu cyswllt â chwsmeriaid. Aeth y gwaith o ddigideiddio ar draws Chwaraeon a Hamdden Actif hefyd yn ei flaen o ran defnydd a phoblogrwydd yr Ap Actif, gan ddyblu nifer lawrlwythiadau'r Ap o gymharu â 2021-22 (lawrlwythwyd gan 46,000 o bobl) gyda chyfartaledd o 230,000 o ddefnyddiau modiwl / 28,000 o drafodion y mis (70% o'r holl drafodion).
Cyrhaeddiad cyfartalog ar draws pob platfform digidol (y we/cyfryngau cymdeithasol/ap) o 406,000 y mis.
Gwella cynaliadwyedd/teithio llesol drwy osod a gweithredu mannau parcio a gwefru ceir ac e-feiciau mewn gwahanol ganolfannau hamdden a mynd â gweithgareddau i gymunedau drwy gyfrwng ein fan Actif a sefydlu rhaglenni gweithgareddau mewn 3 neuadd gymunedol yng Nghwmaman, Cydweli a Hendy-gwyn ar Daf.
Gosodwyd wyneb newydd ar gae astrotyrff Canolfan Hamdden Dyffryn Aman/Ysgol Dyffryn Aman, gyda gwaith ar gae 3G newydd sbon a gosodiad trac synthetig i gychwyn yn fuan.

CANLYNIAD: Rydym ar y trywydd iawn i gyrraedd y targedau ailgylchu cenedlaethol

CYNNYDD: ⇑ Eleni rydym wedi rhagori ar y targed statudol, gyda pherfformiad o 65.25% sy'n cael ei wirio gan CNC ar hyn o bryd cyn i gyfraddau ailgylchu swyddogol gael eu rhyddhau ar gyfer 2022/2023 yn genedlaethol. Yn dilyn y newidiadau, mae'r perfformiad ailgylchu yn Ch4 wedi gwella'n sylweddol o gymharu â'r llynedd o Ch4 2022 - 60.03% i Ch4 2023 - 67.69%.

CANLYNIAD: Parhau i weithio tuag at ddod yn Awdurdod Lleol Carbon Sero Net erbyn 2030.

CYNNYDD: ⇑ Mae'r Cyngor yn dangos ymrwymiad sefydliadol cryf i leihau carbon a hwn oedd yr awdurdod lleol cyntaf yng Nghymru i gyhoeddi cynllun gweithredu sero net ac mae wedi adrodd yn flynyddol yng nghyswllt y cynllun. Yn absenoldeb canllawiau ar fodel cost nid yw'r cynllun na'r diweddariadau blynyddol wedi nodi cyfanswm cost y cynllun i gyflawni amcan sero net y Cyngor. Yn 2023 datblygodd y Cyngor fethodoleg ar gyfer amcangyfrif y gost o gyrraedd targed sero net y Cyngor erbyn 2030. Mae angen mireinio'r model ymhellach i ddarparu dull cyson ar draws awdurdodau lleol Cymru. Mae'r awdurdod yn pwyso ar Lywodraeth Cymru am arweiniad wrth weithio gyda phartneriaid yn Ninas-ranbarth Bae Abertawe i ddatblygu'r model.

CANLYNIAD: Ceisio sicrhau bod mwy o leoliadau addysg a gofal plant blynyddoedd cynnar ar gael ledled y sir a'u bod yn fwy fforddiadwy, i fynd i'r afael ag un o'r rhwystrau cyffredin sy'n wynebu unigolion sydd am ddychwelyd i weithio neu ddod o hyd i waith.

CYNNYDD: ⇑ Cynnig Gofal Plant 30 awr y Gwasanaeth Digidol Cenedlaethol - mae gwaith hyrwyddo a chefnogi wedi parhau i sicrhau bod rhieni a darparwyr gofal plant cymwys yn gyfarwydd â'r broses. Derbyniwyd a phroseswyd 522 o geisiadau rhieni rhwng 1 Ionawr a 31 Mawrth 2023 ac mae 149 o ddarparwyr gofal plant wedi cwblhau eu cofrestriad ar-lein. Talwyd ychydig o dan £1.7M i ddarparwyr gofal plant lleol yn Sir Gaerfyrddin i blant cymwys yn ystod y flwyddyn (1 Ebrill 2022 – 28 Chwefror 2023).

Nid oedd ein Hasesiad o Ddigonolrwydd Gofal Plant diweddaraf ar gyfer 2022-27, a gyflwynwyd i Lywodraeth Cymru ym mis Mehefin 2022, yn nodi unrhyw bwysau digonolrwydd meintiol nac ansoddol ar gyfer lleoedd i blant 3 oed a ariennir gan Dysgu Sylfaen mewn lleoliadau Gofal Plant cymeradwy ledled Sir Gaerfyrddin. Dywedodd nifer o Ddarparwyr Gofal Plant cymeradwy fod ganddynt leoedd gwag yn hydref 2021 a fyddai'n awgrymu bod gennym leoedd gwag mewn rhai lleoliadau ledled Sir Gaerfyrddin.

CANLYNIAD: Ceisio gwella mynediad at wasanaethau trwy well rhwydweithiau trafnidiaeth a seilwaith.

CYNNYDD: ⇑ Mae'r dyhead am newid dulliau teithio wedi dylanwadu ar ein buddsoddiad mewn seilwaith, yn enwedig o amgylch ein prif ganolfannau poblogaeth lle rydym wedi adeiladu seilwaith newydd i gefnogi dulliau teithio mwy cynaliadwy

CANLYNIAD: Gwella datblygiadau presennol ac archwilio datblygiadau newydd i gyfyngu ar effeithiau llifogydd a bygythiadau amgylcheddol eraill sy’n effeithio ar ein trigolion a defnyddwyr gwasanaeth.

CYNNYDD: ⇑ Rydym wedi cyflawni 12 cynllun o fewn ein rhaglen gwaith cyfalaf, amcangyfrifir bod 4 o'r cynlluniau hyn yn lleihau llifogydd i 112 o eiddo preswyl ac 13 o eiddo busnes.
Rydym yn defnyddio telemetreg yn rhai o'n hasedau, sy'n rhoi data byw i ni ar lefelau afonydd mewn ardal risg uchel. Y gobaith yw y bydd hyn yn llywio ein hymateb gweithredol yn well, gan ein galluogi i dargedu'r ardaloedd sy'n wynebu'r risg mwyaf.
Rydym wrthi'n datblygu ein Cynllun Rheoli Perygl Llifogydd 2024-2030 a fydd yn nodi ein blaenoriaethau FCERM# dros y 7 mlynedd nesaf.
_{#Rheoli Perygl Llifogydd ac Erydu Arfordirol Cenedlaethol}

CANLYNIAD: Cynnal cyfraddau troseddu isel a pharhau i weithio’n effeithiol mewn partneriaeth i fynd i’r afael â’r cyfraddau cynyddol sy’n amlwg mewn rhai ardaloedd o’r sir.

CYNNYDD: ⇔ Cynhaliwyd cyfraddau troseddau isel trwy weithio'n effeithiol mewn partneriaeth. Bu cynnydd bychan yn nifer y troseddau a adroddwyd yn 2022/23 - 16,381 - sydd 3% (497) yn uwch na'r flwyddyn flaenorol. Fodd bynnag, mae'r sir yn parhau i fod yn un o’r ardaloedd mwyaf diogel yn y DU a Dyfed-Powys yw’r ardal Heddlu sydd â’r cyfraddau troseddu isaf yng Nghymru a Lloegr.

CANLYNIAD: Cynnydd yn nifer y siaradwyr Cymraeg.

CYNNYDD: ⇓ Mae data'r Cyfrifiad diweddaraf ar gyfer 2021 yn dangos bod Sir Gaerfyrddin yn gartref i 72,838 o siaradwyr Cymraeg. Mae hyn yn cyfateb i 39.9% o gyfanswm poblogaeth y sir. Mae'r ffigur hwn wedi gostwng 5,210 ers y Cyfrifiad diwethaf yn 2011, sy'n cyfateb i ostyngiad pwynt canran o 4.0. Dyma'r gostyngiad mwyaf fel pwynt canran o blith holl awdurdodau lleol Cymru.

CANLYNIAD: Mwy o hyder a defnydd o’r Gymraeg fel iaith lewyrchus.

CYNNYDD: ⇓ Mae nifer y bobl sy'n gallu siarad, darllen ac ysgrifennu Cymraeg yn y sir wedi gostwng 1.9 pwynt canran neu 1,828 o bobl. Mae hyn yn ostyngiad sylweddol is na'r ffigurau ar gyfer y rheiny sydd ond yn gallu siarad Cymraeg.

Fel Cyngor, rydym yn canolbwyntio ar y blaenoriaethau thematig a gwasanaeth canlynol:

• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 3a: Adferiad a Thwf Economaidd
• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 3b: Datgarboneiddio a'r Argyfwng Natur
• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 3c: Y Gymraeg a Diwylliant Cymru
• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 3d: Diogelwch Cymunedol, Cydnerthedd a Chydlyniant
• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 3e: Hamdden a Thwristiaeth
• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 3f: Gwastraff
• Blaenoriaeth Thematig Amcan Llesiant 3g: Priffyrdd a Thrafnidiaeth

Pam mae hyn yn bwysig?

Mae cryfder ein heconomi leol yn ganolog i lesiant ehangach ein cymunedau ac yn y dyfodol byddwn yn canolbwyntio ein hymdrechion adfywio ar ddatblygu ein busnesau, ein pobl a'n lleoedd. Yn ein cynlluniau ar gyfer y dyfodol byddwn yn galluogi Sir Gaerfyrddin i fod yn fwy cynhyrchiol wrth fod yn fwy cyfartal, yn fwy gwyrdd ac yn iachach a chefnogi cydnerthedd a thwf busnesau a chymunedau.

Mae darparu swyddi diogel gyda chyflog da yn ganolog i bopeth yr ydym yn ceisio'i gyflawni.

Mae cynyddu cyflogadwyedd yn hanfodol i drechu tlodi a chostau byw a lleihau anghyfartaledd ac mae'n cael effaith sylweddol ar ein hiechyd a'n gallu i fyw mewn cymdeithas.

Mae angen i ni greu economi hynod wybodus a chreadigol trwy fwyhau lleoedd hyfforddiant a chyflogaeth i bobl leol, a hynny drwy greu swyddi a darparu prentisiaethau o safon, cyfleoedd hyfforddiant a phrofiad gwaith, i sicrhau bod y gweithlu bob amser yn gymwys ac yn meddu ar y sgiliau priodol er mwyn wynebu'r dyfodol.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Mae arwyddion cadarnhaol yn dod i'r amlwg o'r economi leol, ond mae rhai heriau'n parhau.

Gan adeiladu ar y Cynllun Adferiad Economaidd (ERP), rydym wedi sicrhau ac yn gwireddu'r Gronfa Ffyniant Gyffredin (SPF) yn Sir Gaerfyrddin. Bydd y gronfa £38.68m yn helpu i gyflawni rhai o amcanion strategol allweddol Sir Gaerfyrddin. Bydd y Gronfa Ffyniant Gyffredin yn darparu cyfleoedd newydd i gymunedau lleol, yn cefnogi datblygiad a thwf busnesau lleol yn ogystal â chefnogi adferiad canol ein trefi ac mae'n gymysgedd o gyllid refeniw a chyfalaf y gellir ei ddefnyddio i gefnogi ystod eang o ymyriadau i feithrin balchder bro a gwella cyfleoedd bywyd. Rydym hefyd wedi lansio ail gam y Rhaglen ARFOR gwerth £11 miliwn, sy'n ceisio sicrhau hwb economaidd a chryfhau'r Gymraeg ar draws siroedd Gwynedd, Ceredigion, Sir Gaerfyrddin ac Ynys Môn.

Yn ogystal, mae cynlluniau cyfalaf adfywio sylweddol wedi'u cyflawni, yn fwyaf nodedig y gwaith o ailddatblygu Neuadd y Farchnad, Llandeilo a Phrosiect Denu Twristiaid Pentywyn. Mae'r ddau brosiect yn dangos uchelgais yr Awdurdod i fuddsoddi mewn seilwaith a fydd yn ysgogi ac yn cefnogi'r economi leol.

Er ei fod yn gadarnhaol, mae'r Sir yn parhau i wynebu heriau:

• Yn gadarnhaol, mae'r cyfraddau diweithdra yn gostwng, ac mae'r cyfraddau cyflogaeth yn cynyddu. Fodd bynnag, mae'r Sir yn dal i arddangos lefel uwch na'r cyfartaledd o bobl (16-64 oed) sy'n economaidd anweithgar. Gall hyn gyfyngu ar gyflenwad llafur a llesteirio twf economaidd.
• Mae Sir Gaerfyrddin yn parhau i fod ar ei hôl hi o gymharu â'r cyfartaleddau cenedlaethol o ran y gyfran sy'n gymwys i lefel 4 neu uwch. Mae datblygu sgiliau a chymwysterau yn gwella cyflogadwyedd a rhagolygon gyrfa ac yn creu marchnad lafur fedrus a galluog iawn.
• Mae'n parhau i arddangos bwlch cynhyrchiant sylweddol a pharhaus gyda gweddill y DU.
  ! Dibyniaeth ar ficrofusnesau a busnesau bach, ynghyd â chyflogaeth gymharol uchel yn y sector cyhoeddus a all wneud yr economi yn fwy agored i fygythiadau.
• Mae'r argyfwng costau byw sy'n cael ei yrru gan y cynnydd sylweddol mewn chwyddiant a phrisiau ynni yn cael effaith ar fusnesau. Felly, mae grantiau cymorth busnes drwy'r Gronfa Ffyniant Gyffredin wedi cael eu cyflwyno i gynorthwyo busnesau ac ysgogi twf.

Am gynnydd a data ar y flaenoriaeth thematig hon gweler tudalennau 83-99- pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam mae hyn yn bwysig?

• Mae'r Amgylchedd Naturiol yn elfen greiddiol o ddatblygu cynaliadwy. Mae'r Cyngor eisoes wedi datgan ei ymrwymiad i fynd i'r afael â'r argyfyngau hinsawdd a natur a bydd yn parhau ar ei ffordd tuag at ddod yn Awdurdod Lleol Carbon Sero Net erbyn 2030 a mynd i'r afael â'r materion sy'n sbarduno dirywiad yn ein bioamrywiaeth ac yn cefnogi adferiad natur.
• Llwybr tuag at ddod yn Awdurdod Lleol Carbon Sero-net erbyn 2030
• Mae amgylchedd naturiol bioamrywiol, gydag ecosystemau iach, yn helpu gwytnwch cymdeithasol, economaidd ac ecolegol. Amgylchedd naturiol Sir Gaerfyrddin yw'r adnodd naturiol y mae rhan helaeth o'n heconomi wedi ei seilio arni – twristiaeth, ffermio, coedwigaeth, ac ynni adnewyddadwy. Mae'n ffactor o bwys sy'n denu pobl, ifanc a hŷn, i fyw, gweithio ac ymweld â'n sir, gan ddod â buddsoddiad o'r tu allan gyda hwy.
• Mae gwarchod a gwella bioamrywiaeth yn hanfodol yn ein hymateb i newid yn yr hinsawdd a gwasanaethau ecosystem allweddol megis bwyd, rheoli llifogydd, llygredd, dŵr ac aer glân.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Mae gennym heriau Amgylcheddol sylweddol i fynd i'r afael â hwy
Mae gennym ymrwymiad sefydliadol cryf i leihau carbon a ni oedd yr awdurdod lleol cyntaf yng Nghymru i ddatgan argyfwng hinsawdd, cyhoeddi cynllun gweithredu ac adrodd yn flynyddol yn erbyn cynnydd a wnaed o fewn y cynllun. Ers 2016/17 i 2021/22 rydym wedi lleihau ein hallyriadau carbon bron i draean (-31.7%) (-8,418 tCO2e).

Mae hyn yn gynnydd cryf yn y llwybr tuag at gyflawni ein hymrwymiad i uchelgais Llywodraeth Cymru ar gyfer sector cyhoeddus Cymru sero net erbyn 2030 | Ymrwymiad cyfreithiol i sicrhau Cymru sero net erbyn 2050. Rydym hefyd wedi ymrwymo i chwarae ein rhan i gyflawni rhwymedigaeth ehangach y sector cyhoeddus i fod yn sero net erbyn 2050 ac mae ein cynnydd o ran sicrhau gostyngiadau sylweddol hyd yma yn ein hallyriadau ein hunain yn chwarae rhan bwysig wrth gyflawni'r rhwymedigaeth ehangach honno.

Rydym yn gweithio'n rhagweithiol gyda llywodraeth genedlaethol, y sector cyhoeddus, y sector preifat a'r trydydd sector i liniaru effeithiau newid yn yr hinsawdd drwy Banel Strategaeth Newid Hinsawdd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, er enghraifft, ac i arwain llif gwaith masnachol a diwydiannol y cynlluniau gweithredu ynni rhanbarthol a lleol. Er bod cynnydd cynnar sylweddol wedi'i wneud, mae gwaith arloesol i ddatblygu llwybrau carbon wedi'i ddatblygu eleni a fydd yn ein cynorthwyo i dargedu gweithgarwch i gyflawni'r arbedion carbon gweddilliol mwy heriol o tua 60%. Yn 2022, daethom yn un o ychydig o awdurdodau i ddatgan argyfwng natur a chynnull panel ymgynghorol trawsbleidiol ar newid hinsawdd a natur (CCNEAP) gan gydnabod y berthynas agos rhwng y ddau faes gwaith. Mae gwaith i gyflawni camau gweithredu ac adrodd ar gyflawni cynllun Deddf yr Amgylchedd yn mynd rhagddo'n dda, o'r 38 o gamau gweithredu, mae 26 yn mynd rhagddynt yn dda, ac mae 12 wedi'u cwblhau ac rydym yn symud i adolygu cynnwys y cynllun gyda chyngor y CCNEP, i adlewyrchu datganiad yr argyfwng natur.

Rydym yn gwneud gwahaniaeth i lawer o gymunedau gyda'n gwaith o ddadansoddi perygl llifogydd a datblygiadau achosion busnes, mae gennym ddealltwriaeth well o risgiau mewn llawer o gymunedau. Mae'n rhaid i bob datblygiad newydd gael system ddraenio gynaliadwy sy'n rheoli llifogydd ar gyfer datblygiadau newydd a'r gymuned gyfagos.

Am gynnydd a data ar y flaenoriaeth thematig hon gweler tudalennau 100-112- pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam y mae hyn yn bwysig?

• Mae Sir Gaerfyrddin yn gadarnle ar gyfer y Gymraeg ac ystyrir bod y sir o bwysigrwydd strategol mawr i ddyfodol yr iaith. Mae dwyieithrwydd o fudd i'r economi ac i unigolion drwy fuddion gwybyddol a chymdeithasol. Byddwn yn gweithio tuag at gynyddu nifer y siaradwyr Cymraeg a chefnogi'r defnydd rheolaidd o'r iaith ar draws pob agwedd ar ein bywydau bob dydd.
• Mae cymryd rhan mewn gweithgarwch diwylliannol yn cael effaith gadarnhaol amlwg ar ddechrau'n dda, byw'n dda a heneiddio'n dda. Rydym am i genedlaethau'r dyfodol gael eu trochi mewn Diwylliant Sir Gâr sy'n gryf, yn ddiddorol ac yn gwbl unigryw, ac sy'n adlewyrchu ein gorffennol ac yn llunio ein dyfodol.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Roedd canlyniadau Cyfrifiad 2021 a gyhoeddwyd ym mis Rhagfyr 2022 yn dangos gostyngiad pellach yn nifer y siaradwyr Cymraeg yn Sir Gaerfyrddin, i lawr i 39.9% o'r boblogaeth, sy'n cyfateb i 72,838 o siaradwyr Cymraeg. Fodd bynnag, mae Fforwm Strategaeth Gymraeg y Sir yn datblygu dulliau cydweithredu rhagorol ac wedi cydweithio i gynhyrchu Strategaeth Hybu'r Iaith Gymraeg newydd ar y cyd. Mae'r Cyngor hefyd yn datblygu ei ethos a'i ddiwylliant o ran y defnydd o'r Gymraeg o fewn y sefydliad a bydd hyn yn cael ei ddatblygu ymhellach dros y blynyddoedd nesaf.

Am gynnydd a data ar y flaenoriaeth thematig hon gweler tudalennau 113-119 - pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam y mae hyn yn bwysig?

• Mae diogelwch a theimlad o berthyn yn bwysig o safbwynt llesiant personol.
• Mae mwy o bobl bellach yn gwerthfawrogi gwerth caredigrwydd a bod yn rhan o gymuned. Mae cefnogi cymunedau cydlynus a sicrhau bod pobl o wahanol gefndiroedd yn rhannu perthnasoedd cadarnhaol, yn teimlo'n ddiogel yn eu cymdogaeth, ac yn parchu ei gilydd ac yn rhannu'r un gwerthoedd yn ganolog i gael cymunedau gweithgar a ffyniannus.
• Mae Cydnerthedd Cymunedol hefyd yn hanfodol er mwyn galluogi cymunedau i ymateb i sefyllfaoedd andwyol, eu gwrthsefyll a'u hadfer. Pan fydd cymunedau'n gweithio gyda'i gilydd i gefnogi ei gilydd, mae'n meithrin ymdeimlad o falchder a pherthyn sy'n allweddol ar gyfer llesiant cymdeithasol.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Er gwaethaf cynnydd bach mewn cyfraddau troseddu, mae Sir Gaerfyrddin yn parhau i fod yn un o'r lleoedd mwyaf diogel yn y DU.
Mae gweithio mewn partneriaeth gyda Heddlu Dyfed-Powys ac asiantaethau eraill yn parhau i fod yn gryf ac mae'n parhau i ddatblygu wrth i faterion newydd godi.

Am gynnydd a data ar y flaenoriaeth thematig hon gweler tudalennau 120-125 - pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam y mae hyn yn bwysig?

• Chwaraeon a hamdden, diwylliant a hamdden awyr agored yw curiad calon ein cymunedau. Mae'r gwasanaethau hyn yn darparu amrywiaeth o weithgareddau, cyfleusterau a rhaglenni iechyd a llesiant er mwyn cefnogi ein trigolion a'n cymunedau i fyw bywydau iach, diogel a llewyrchus.
• Mewn ffordd debyg mae hyrwyddo ein Sir fel lle deniadol a hyfyw yn fasnachol i ymweld â hi a buddsoddi ynddi yn ffactor allweddol o safbwynt economaidd a llesiant.
• Byddwn yn parhau i ddatblygu'r gwasanaethau hyn mewn ymateb i anghenion ein trigolion, ein busnesau a'n hymwelwyr.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Mae presenoldeb mewn cyfleusterau hamdden bron yn ôl i'r lefelau fel yr oeddent cyn Covid

Mae presenoldeb wedi gwella drwy gydol y flwyddyn wrth i fwy o bobl gymryd rhan mewn cyfleoedd gweithgarwch corfforol ar draws y sir, gyda'r ffigurau bron yn ôl i'r lefelau fel yr oeddent cyn Covid. Ein prif heriau dros y 12 mis diwethaf fu rheoli cyfranogiad ar ôl y pandemig ac adfer incwm, ynghyd â'r argyfyngau costau byw a phrisiau ynni.

Am gynnydd a data ar y gwasanaeth hwn, gweler tudalennau 126-129 - pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam y mae hyn yn bwysig?

Rydym yn cydnabod pwysigrwydd symud tuag at economi wirioneddol gylchol, lle caiff gwastraff ei ddileu, a lle caiff adnoddau eu defnyddio cyhyd ag y bo modd.

Yn ogystal â bod yn dda i'r amgylchedd, gallai economi gwbl gylchol greu swyddi.

Yn ein sir mae mwy o bobl yn ailgylchu bob dydd.
Os yw eitemau ailgylchadwy yn mynd i safleoedd tirlenwi, caiff eu gwerth ei golli am byth.

Mae ailgylchu hefyd yn lleihau'r angen am gloddio, puro a phrosesu deunyddiau crai (trwy fwyngloddio, chwarela a thorri coed) sydd oll yn creu llygredd aer a dŵr sylweddol.

Mae hyn yn helpu i arbed ynni, lleihau allyriadau nwyon tŷ gwydr a helpu i fynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd.

Er bod deunyddiau wedi'u hailgylchu yn nwyddau gwerthfawr yn y farchnad fyd-eang ac yn bwysig yn ariannol, mae ailgylchu'n dda i'r amgylchedd hefyd. Mae'n gwneud y defnydd gorau o'n hadnoddau naturiol cyfyngedig. Mae angen i ni gofio y bydd y modd yr ydym yn gweithredu nawr yn cael effaith ar genedlaethau'r dyfodol. 

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Newid Dull Ailgylchu yn arwain at Well Perfformiad

Rydym yn gwneud casgliadau gwastraff a deunydd ailgylchu o dŷ i dŷ i 91,000 o aelwydydd gyda dros 8.5m o ryngweithiadau bob blwyddyn. Yn ystod y flwyddyn hon gwnaethom newidiadau sylweddol i'n gwasanaethau gwastraff, gan symud tuag at gasgliadau bwyd a deunydd ailgylchu sych wythnosol, lleihau amlder ein casgliadau gwastraff gweddilliol a chyflwyno casgliadau gwydr ac ailgylchu cewynnau newydd ar wahân o dŷ i dŷ. Mae unrhyw newid yn y gwasanaethau gwastraff a ddarperir yn anodd ac yn dod â'i heriau ei hun; fodd bynnag, mae llwyddiant strategol y newid gwasanaeth wedi arwain at welliant sylweddol yn ein perfformiad ailgylchu, ac rydym wedi rhagori ar darged ailgylchu statudol Llywodraeth Cymru gyda pherfformiad o 65.25%.

Am gynnydd a data ar y gwasanaeth hwn, gweler tudalennau 130-134 - pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

Pam y mae hyn yn bwysig?

• Ni fu rôl y system Trafnidiaeth a Phriffyrdd erioed yn bwysicach na heddiw pan fydd cymdeithas yn parhau i adfer yn sgil digwyddiadau byd-eang ac yn mynd i'r afael â heriau allweddol datgarboneiddio, anghydraddoldeb, datblygu tai a chymunedau cynaliadwy, addysg, iechyd, llesiant a'r economi leol.
• Mae ein rhwydweithiau priffyrdd a thrafnidiaeth yn sail i ffyniant economaidd Sir Gaerfyrddin, gan hwyluso mynediad at gyfleoedd cyflogaeth a dysgu, cysylltiadau cymdeithasol, iechyd, hamdden, teithio llesol a darparu gwasanaethau sy'n cyffwrdd â phob cartref bob dydd. Mae cysylltedd a hygyrchedd yn ganolog i hwyluso llesiant economaidd a chymdeithasol a byddwn yn parhau i ddatblygu a gwella ein seilwaith lleol er mwyn cefnogi ein cymunedau.

Ein Hunanasesiad cyffredinol:

Darparu gwasanaethau a phrosiectau allweddol drwy heriau strategol

Mae'r dyhead am newid dulliau teithio yn Strategaeth Drafnidiaeth Cymru wedi dylanwadu ar ein buddsoddiad mewn seilwaith, yn enwedig o amgylch ein prif ganolfannau poblogaeth lle rydym wedi adeiladu seilwaith newydd i gefnogi dulliau teithio mwy cynaliadwy. Mae'r Is-adran wedi parhau i weithio trwy'r heriau strategol y dylanwadwyd arnynt gan ddylanwadau macro sy'n cynnwys yr economi, gan arwain at ostyngiadau mewn incwm, cyllid refeniw a chyfalaf, datblygu'r Cyd-bwyllgor Corfforaethol sydd â chyfrifoldeb penodol dros gynllunio trafnidiaeth, newidiadau i'r terfyn cyflymder diofyn ym mis Medi 2023, Strategaeth Drafnidiaeth Cymru a newid yn yr hinsawdd. Mae'r gwasanaeth wedi bod yn rhagweithiol wrth gyflawni newid; fodd bynnag, mae'r gostyngiad cyson mewn lefelau adnoddau, disgwyliadau cynyddol gan y cyhoedd, pwysau'r gadwyn gyflenwi a dirywiad yng nghyflwr asedau yn arwain at amgylchedd gweithredu anodd i wasanaethau.

Am gynnydd a data ar y gwasanaeth hwn, gweler tudalennau 135-138 - pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?

CANLYNIAD: Moderneiddio a datblygu ffyrdd y Cyngor o weithio ymhellach. 

CYNNYDD: ⇑ Un o nodau allweddol y Rhaglen Drawsnewid yw datblygu ffyrdd mwy clyfar a mwy effeithlon o weithio, yn enwedig trwy ddefnyddio technoleg. Mae rhaglen waith eisoes ar y gweill i awtomeiddio nifer o brosesau papur.

CANLYNIAD: Cefnogi datblygiad y Cyngor fel sefydliad modern, amrywiol, cynhwysol ac ymatebol a bod yn ‘Gyflogwr o Ddewis’.

CYNNYDD: ⇑ Datblygwyd Strategaeth Gweithlu yn ystod y flwyddyn, a bydd hyn yn darparu'r fframwaith strategol i gefnogi'r gwaith o gyflawni nifer o flaenoriaethau cysylltiedig â'r gweithlu a dod yn 'Gyflogwr o Ddewis’. 

CANLYNIAD: Gwrando ar ein staff drwy ymgysylltu'n rheolaidd â staff a'u grymuso i wella eu meysydd gwasanaeth eu hunain

CYNNYDD: ⇑ Cynhaliwyd Arolwg Staff yn ystod 2022/23 ac mae adroddiad cryno ar ganfyddiadau a chamau gweithredu hefyd wedi'i gyfleu i staff. Defnyddiwyd y canfyddiadau hyn hefyd i lywio gwaith y Grŵp Gorchwyl a Gorffen - Ymgysylltu â Gweithwyr sydd wedi datblygu Cynllun Cyfathrebu Corfforaethol sy'n amlinellu ystod o fentrau cyfathrebu ac ymgysylltu â staff.

CANLYNIAD: Sicrhau bod y gwaith a wneir mewn partneriaeth yn lleol ac yn rhanbarthol yn effeithlon ac yn effeithiol ac yn ychwanegu gwerth at waith y Cyngor 

CYNNYDD: ⇑ Mae Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Sir Gaerfyrddin wedi gweithio'n dda yn ystod y flwyddyn i ddatblygu ei Gynllun Llesiant newydd ar gyfer y cyfnod 2023-28. Mae cydweithio â chydweithwyr rhanbarthol yng Ngheredigion a Sir Benfro hefyd wedi gweithio'n dda gan rannu adnoddau i ddatblygu rhai elfennau.
Mae'r Byrddau Cymunedau Mwy Diogel, Trais Difrifol a Throseddau Cyfundrefnol a Contest hefyd wedi gweithio'n dda ar sail Sir Gaerfyrddin a Dyfed-Powys, gan gydweithio ag ystod o bartneriaid ar amrywiaeth o weithgareddau sy'n canolbwyntio ar ddiogelwch cymunedol.

CANLYNIAD: Mwy o ymgysylltu â'r cyhoedd drwy ymgysylltu, cyfranogi ac ymgynghori

CYNNYDD: ⇑ Mae cynnydd yn nifer yr ymatebwyr i ymgynghoriadau'r Cyngor yn ddangosydd cadarnhaol o'r cynnydd. Mae rhagor o waith i'w wneud i wella ein dulliau o roi adborth ar ôl ymgynghori ac i ehangu ein dulliau o ymgysylltu'n a chyfranogi'n gynnar. Caiff hyn ei nodi fel cam gweithredu ar gyfer 2023-24

CANLYNIAD: Datblygu agwedd fwy masnachol at ddarparu gwasanaethau’r Cyngor gyda’r bwriad o gynyddu lefel yr incwm a gynhyrchir. 

CYNNYDD: ⇑ Mae ffrwd waith bwrpasol wedi'i sefydlu o fewn y Rhaglen Drawsnewid i nodi cyfleoedd i gynhyrchu mwy o incwm drwy fabwysiadu ymagwedd fwy masnachol at ddarparu gwasanaethau'r Cyngor. Caiff trafodaethau eu cynnal gyda gwasanaethau i lywio'r gwaith o ddatblygu achos busnes Masnacheiddio a chynllun cyflawni a fydd yn cael ei ystyried gan y Cabinet ym mis Medi 2023.

CANLYNIAD: Croesawu a hyrwyddo arferion gweithio ystwyth, cyfarfodydd hybrid a ffyrdd newydd o weithio ar draws y sefydliad, drwy fod yn fwy cynaliadwy a chreadigol i wella gwasanaethau'r Cyngor. 

CYNNYDD: ⇑ Mae ffrwd waith y Gweithle Trawsnewid wedi bod yn archwilio sut y gallwn resymoli ein portffolio adeiladau, a hynny gan foderneiddio a gwella'r gweithleoedd yn ein hadeiladau craidd a gedwir. Ers y pandemig, mae'r rhan fwyaf o swyddfeydd wedi bod yn llai na thraean llawn, gan fod angen mwy a mwy o wahanol fathau o ofod i gwrdd, gweithio a chydweithio ar staff. Yn yr hinsawdd ariannol bresennol mae rhesymoli yn ffordd effeithiol o arbed arian gan ddiogelu gwasanaethau rheng flaen. Bydd lleihau ystad y Cyngor hefyd yn helpu i arbed gwariant ar gyfleustodau ac yn cyfrannu at ein hamcanion carbon sero net. Mae cynllun rhesymoli peilot llwyddiannus eisoes wedi'i gynnal gyda staff Tai ac Addysg a Gwasanaethau Plant yn Llanelli. Bydd nifer y staff sydd wedi eu lleoli ym Mharc Dewi Sant, Caerfyrddin yn gostwng dros y 12 mis nesaf. Bydd staff yn cael eu hadleoli i Heol Spilman a Neuadd y Sir.

CANLYNIAD: Sicrhau newid sefydliadol sy'n cefnogi targedau allweddol Carbon Sero Net

CYNNYDD: ⇑ Bydd Cynllun Carbon Sero Net yn cael ei ddatblygu erbyn mis Ebrill 2023 a fydd yn nodi sut y mae'r Cyngor yn bwriadu cyrraedd ei dargedau lleihau carbon erbyn 2030. Bydd gan y Rhaglen Drawsnewid rôl allweddol i'w chwarae wrth hwyluso'r newid sefydliadol sydd ei angen i gyflawni'r ymrwymiadau o fewn y Cynllun Carbon Sero Net.

CANLYNIAD: Sicrhau bod y Cyngor yn defnyddio ei adnoddau mewn modd darbodus, effeithlon ac effeithiol. 

CYNNYDD: ⇑ Yn ystod 2022/23, y Cyngor oedd un o'r awdurdodau cyntaf yng Nghymru i lunio ei ddatganiad ar gyfrifon 2021/22 a derbyn adroddiad archwilio diamod.
Er gwaethaf cefndir economaidd hynod heriol o chwyddiant uchel a thwf digynsail mewn cyflogau nas gwelwyd ers cenhedlaeth, cyflawnodd y Cyngor danwariant bach yn erbyn y cyllidebau.
Cyflawnodd y Cyngor ei darged o dalu 95% o gyflenwyr o fewn 30 diwrnod, ond collodd ei nod o ran enillion buddsoddiad y trysorlys o drwch blewyn oherwydd natur y cyfraddau llog cynyddol.
Cyflwynwyd Hunanasesiadau adrannol sy'n cynnwys gwerthuso'r economi, effeithlonrwydd ac effeithiolrwydd

CANLYNIAD: Ymgorffori'r egwyddor datblygu cynaliadwy ym mhopeth a wna'r Cyngor

CYNNYDD: ⇑ Mae gofynion Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol wedi tanategu'r dull o ddatblygu a gweithredu'r Rhaglen Drawsnewid. 

Bydd gwaith datblygu ar yr Asesiad Effaith Integredig yn ystod y flwyddyn yn cael ei weithredu yn ystod 2023-24 a bydd yn sicrhau bod yr egwyddor datblygu cynaliadwy wedi'i hymgorffori'n llawn.

Sefydlwyd wyth ffrwd waith i ddatblygu’r blaenoriaethau allweddol a amlinellir yn y Strategaeth Drawsnewid, maent yn:

• Arbedion Effeithlonrwydd a Gwerth am Arian
  Parhau i sicrhau arbedion ariannol trwy weithio’n fwy effeithlon neu dorri costau a ffyrdd mwy clyfar o weithio.
• Incwm a Masnacheiddio
  Datblygu agwedd fwy masnachol at ddarparu gwasanaethau’r Cyngor gyda’r bwriad o gynyddu lefel yr incwm a gynhyrchir.
• Gweithle
  Manteisio ar y cyfleoedd a gyflwynwyd gan symud at weithio hybrid ac ad-drefnu ymhellach bortffolio adeiladau’r Cyngor a moderneiddio a gwella’r amgylchedd gwaith yn yr adeiladau craidd eraill.
• Gweithlu
  Goruchwylio’r gwaith o ddatblygu Strategaeth Weithlu a chyflawni blaenoriaethau allweddol ar gyfer y gweithlu i alluogi’r Cyngor i ddod yn sefydliad mwy modern ac ymatebol ac yn ‘Gyflogwr o Ddewis’.
• Cynllunio a Gwella Gwasanaethau
  Darparu ar gyfer ymagwedd fwy cynaliadwy a chreadigol at yr adolygiad, ailfodelu a gwella gwasanaethau’r Cyngor.
• Cwsmeriaid a Thrawsnewid Digidol
  Parhau i wneud gwell defnydd o dechnoleg i ddarparu prosesau gwasanaeth mwy clyfar ac effeithlon a chynnig gwell profiad i gwsmeriaid.
• Datgarboneiddio a Bioamrywiaeth
  Cefnogi’r Cyngor i greu newid trawsnewidiol i gefnogi amcanion a thargedau datgarboneiddio allweddol.
• Ysgolion
  Cynorthwyo ysgolion i nodi gostyngiadau mewn costau a ffyrdd gwell o weithio a chefnogi datblygu cyllidebau ysgolion mwy cynaliadwy a helpu i ddiogelu darpariaeth academaidd rheng flaen.

Yn dilyn etholiadau Llywodraeth Leol yn 2023, cytunwyd y byddai hwn yn amser da i adolygu dull y Cyngor o drawsnewid a sicrhau bod y rhaglen yn cyd-fynd yn llawn â nodau ac amcanion y Strategaeth Gorfforaethol newydd.

Byddai hyn hefyd yn ceisio adeiladu ar waith Rhaglen TIC y Cyngor, sef y prif gyfrwng o ddarparu cefnogaeth sefydliadol ar gyfer trawsnewid a newid ers 2012 a chaniatáu i'r Cyngor fanteisio i'r eithaf ar y cyfleoedd a gododd yn sgil yr ymateb i'r pandemig COVID-19 i drawsnewid a moderneiddio ymhellach ein ffyrdd o weithio, yn enwedig y defnydd o dechnoleg.

Byddai cyflwyno'r dull newydd hwn yn cael ei ategu gan ddatblygu a gweithredu Strategaeth Drawsnewid. Hwn yw’r tro cyntaf i’r Cyngor gynhyrchu Strategaeth Drawsnewid, a’r bwriad yw y bydd yn darparu’r fframwaith strategol ar gyfer tanio rhaglen o newid a thrawsnewid arwyddocaol ar draws y sefydliad dros y 5 mlynedd nesaf.

Rhoddwyd adroddiad ar y Strategaeth Drawsnewid i'r Cabinet ym mis Chwefror 2023 a chafodd ei lansio ym mis Mawrth 2023, ac mae bellach yn darparu'r fframwaith strategol i gefnogi'r gwaith o gyflawni wyth blaenoriaeth thematig:

• Arbedion a Gwerth am Arian
• Incwm a Masnacheiddio
• Gweithle
• Gweithlu
• Cynllunio a Gwella Gwasanaethau
• Cwsmeriaid a Thrawsnewid Digidol
• Datgarboneiddio a bioamrywiaeth
• Ysgolion

Mae Grwpiau Cyflawni Ffrydiau Gwaith bellach wedi'u sefydlu i gefnogi'r gwaith o weithredu pob un o'r blaenoriaethau trawsnewid a bydd y rhain yn cael eu harwain gan Gyfarwyddwr/Pennaeth Gwasanaeth.

Am gynnydd a data ar y flaenoriaeth thematig hon gweler tudalennau 143-147- pa mor dda ydyn ni'n gwneud (a sut ydyn ni'n gwybod)?