Cynllun Ynni Ardal Leol Sir Gaerfyrddin (LAEP - Y Cynllun)
Fel pob sir yng Nghymru, mae gan Sir Gaerfyrddin Gynllun Ynni Ardal Leol (LAEP). Mae hwn yn gynllun arloesol ac uchelgeisiol sy'n nodi sut y gallai ein sir newid i system ynni sero net erbyn 2050. Mae'r cynllun wedi'i ddatblygu gyda rhanddeiliaid lleol allweddol, gan gynnwys busnesau a grwpiau cymunedol, i gydnabod bod lleihau ein hallyriadau carbon yn gofyn am gefnogaeth a chyfraniad gan ein holl gymunedau lleol. Mae'r cynllun yn cwmpasu holl wahanol elfennau ein system ynni fel cynhyrchu, trafnidiaeth, effeithlonrwydd ynni adeiladau a gwresogi, rhwydweithiau ynni a diwydiant.
Mae amcanion y cynllun yn cynnwys yr angen i hyrwyddo atebion cost-effeithiol ar gyfer cynhyrchu, dosbarthu a storio ynni wrth leihau allyriadau carbon. Dylai'r cynllun hwn hefyd wella diogelwch a gwytnwch ynni, lleihau costau ynni a helpu i gynllunio'r seilwaith a fydd yn diwallu anghenion ein cymunedau yn y dyfodol.
Mae'r cynlluniau'n dangos sut y bydd defnydd cyffredinol o ynni'r sir yn gostwng wrth i foeleri tanwydd ffosil a pheiriannau hylosgi gael eu disodli gan dechnoleg fwy effeithlon o ran ynni fel pympiau gwres a cherbydau trydan. Bydd hyn yn cynyddu'r galw am drydan ac felly bydd angen cynnydd sylweddol o ran cynhyrchu ynni adnewyddadwy.
Er gwaethaf yr heriau, gall system ynni sero net ysgogi datblygiad economaidd a chreu swyddi megis swyddi ynni glân/ynni gwyrdd lleol, helpu i fynd i'r afael â thlodi tanwydd a darparu manteision cymunedol ehangach eraill, megis llai o lygredd aer.
Beth alla i wneud gartref?
I helpu Sir Gaerfyrddin i ddatgarboneiddio a gwella effeithlonrwydd ynni eich cartref, gallwch:
- Gwella inswleiddio eich cartref i leihau'r galw am ynni
- Gosod goleuadau ac offer ynni-effeithlon
- Newid o nwy neu olew i ddewisiadau gwyrddach fel pwmp gwres
- Gosod gwefrwr EV er mwyn gallu newid i gerbyd trydan
- Gosod paneli solar ffotofoltäig i gynhyrchu trydan a hefyd batri i storio ynni sy'n cael ei gynhyrchu.
- Gosod mesurydd deallus i'ch galluogi i fanteisio ar dariffau sy'n eich gwobrwyo am ddefnyddio ynni y tu allan i'r galw brig
- Gosod paneli thermol solar i ddarparu dŵr poeth
Gallai'r mesurau hyn hefyd arbed arian i chi o ran eich biliau ynni:

Beth alla i wneud yn y gwaith?
Datblygu cynllun lleihau carbon i helpu i leihau allyriadau carbon eich gweithle trwy nodi ffynonellau allyriadau, gosod targedau lleihau, a gweithredu camau i leihau allyriadau nwyon tŷ gwydr.
Bydd cynllun lleihau carbon yn rhoi sylw i'r canlynol:
- eich trafnidiaeth a sut y gallwch newid i gerbydau sero allyriadau isel ac allyriadau isel
- sut ydych chi'n rheoli eich gwastraff
- effeithlonrwydd ynni eich adeiladau
- o ble daw eich egni
- Cyrchu nwyddau a gwasanaethau yn gyfrifol o'ch cadwyn gyflenwi
Beth all fy nghymuned ei wneud?
Dod ynghyd â'ch cymdogion i ffurfio grŵp cymunedol
Mae yna grwpiau cymunedol sy'n:
- Gosod paneli solar, mannau gwefru Cerbydau Trydan a batris mewn adeiladau cymunedol i leihau costau rhedeg neu ddarparu incwm
- Gosod tyrbinau gwynt i ddarparu ynni rhatach i aelodau a buddion i'r gymuned leol
- Darparu cyngor ynni a chyngor ôl-osod i'w cymuned leol
- Ymgyrchu dros lwybrau teithio llesol
- Darparu cyfleoedd rhannu ceir
Beth am weld a oes Grŵp Ynni Cymunedol presennol yn eich ardal leol lle gallech brynu ynni adnewyddadwy rhatach neu gael cyngor am ynni.

Cyfleoedd a Manteision
Rhwydweithiau:
Mae'r cynllun yn cefnogi'r gweithredwyr grid i allu cynllunio buddsoddiad a datgloi capasiti i alluogi cysylltu prosiectau cynhyrchu adnewyddadwy newydd mewn pryd a'r cynnydd cyffredinol yn y galw am drydan sydd ei angen i fodloni Sero Net.
Effeithlonrwydd Ynni Adeiladu:
Trwy wella inswleiddio ac awyru priodol ein hadeiladau, gallwn eu gwneud yn haws ac yn rhatach i'w gwresogi ac yn iachach i fyw ynddynt. Bydd ôl-osod ein cartrefi a'n hadeiladau yn creu swyddi ac yn rhoi hwb i'r economi leol.
Gwresogi Adeiladau:
Bydd angen disodli technolegau gwresogi cyfredol mewn eiddo domestig (boeleri nwy ac olew yn bennaf) gyda dewisiadau datgarbonedig eraill i gyrraedd sero net, fel pympiau gwres trydan a rhwydweithiau gwresogi mewn rhai ardaloedd trefol. Unwaith eto, mae llwyth o gyfleoedd i'r gadwyn gyflenwi leol cyn belled â'n bod yn uwchsgilio gweithlu'n rhanbarth i fanteisio ar hyn.
Bydd pob un o'r meysydd ymyrraeth hyn yn gofyn am swm sylweddol o fuddsoddiad cyhoeddus a buddsoddiad preifat er mwyn i system ynni Sir Gaerfyrddin gyrraedd Sero Net erbyn 2050.