Sut gaiff fy mudd-dal ei gyfrifo?

Defnyddiwch ein cyfrifiannell budd-daliadau i gael amcangyfrif o faint o fudd-dal y byddwch o bosibl yn ei gael. Efallai y bydd y swm y budd-dal tai a gewch yn cael ei leihau gan y cap budd-dal.

Er mwyn gwneud yn siŵr bod eich Budd-dal Tai’n dechrau o’r dyddiad cynharaf posibl, dylech gysylltu â ni cyn gynted â bod angen budd-dal arnoch i ddweud wrthym ni eich bod eisiau gwneud hawliad.

Fel arfer mae Budd-dal Tai yn dechrau o’r dydd Llun ar ôl inni gael eich hawliad neu’ch bwriad i wneud hawliad. Fodd bynnag, weithiau gallwn dalu o ddyddiad cynharach. Mae yna reolau ar wahân i bensiynwyr ac i hawlwyr o oedran gweithio.

Mae’r oedran mae rhywun yn dod yn bensiynwr yn newid felly os nad ydych chi’n siŵr a fyddech chi’n cael eich ystyried o oedran gweithio neu o oedran pensiwn, gallwch gyfrifo’ch oedran pensiwn ar wefan GOV.UK.

Os ydych o oedran pensiwn, mae’ch hawliad yn cael ei ‘ôl-ddyddio’ 3 mis yn awtomatig, ar yr amod eich bod o oedran pensiwn drwy gydol y 3 mis, neu yn ôl i’r dyddiad y cyrhaeddoch oedran pensiwn os oedd y dyddiad hwn o fewn 3 mis. Y cwbl mae ei angen arnom yw’r wybodaeth angenrheidiol i asesu’ch hawl ac nid oes yn rhaid ichi ddangos unrhyw resymau dros beidio â hawlio yn gynt.

Os ydych o oedran gweithio, mae’n rhaid bod gennych ‘reswm da’ (neu achos da) dros beidio â hawlio yn gynt.

Nid oes diffiniad penodol, ond dyma rai enghreifftiau:

• Marwolaeth perthynas agos;
• Bod yn yr ysbyty neu’n ddifrifol sâl;
• Cael cyngor anghywir gan rywun a ddylai wybod yn well, fel swyddog budd-daliadau, Y Ganolfan Cyngor ar Bopeth, gweithiwr cymdeithasol neu staff yr Adran Gwaith a Phensiynau (DWP);
• Anawsterau o ran iaith;
• Peidio â gallu rheoli’ch trefniadau mewn bywyd a bod heb neb i’ch helpu ar y pryd.

Gan fod angen tystiolaeth arnom fel arfer, dylech roi cymaint o wybodaeth ag y gallwch i’n helpu i wneud ein penderfyniad. Mae’n rhaid i’r rheswm da fod yn berthnasol dros yr holl gyfnod yr ydych eisiau i’ch dyfarniad gael ei ôl-ddyddio amdano.

Os ydych o oedran gweithio, y cyfnod mwyaf yw 1 mis o’r adeg y cawn eich cais ysgrifenedig.

Gallwch hawlio budd-dal wedi’i ôl-ddyddio ar yr un pryd â’ch hawliad Budd-dal Tai trwy lenwi’r adran berthnasol yn y ffurflen, neu drwy gysylltu â ni yn y cyfeiriad isod.

Pan fo oedolion eraill, heb gynnwys eich partner, yn byw yn eich cartref, tybir y byddant yn helpu i dalu biliau'r cartref megis y rhent neu Dreth y Cyngor. Yn sgil hynny caiff swm y rhent / Treth y Cyngor y gallwch hawlio budd-dal arno ei ostwng yn unol â'u gallu i dalu. Gelwir hwn yn ddidyniad annibynyddion.

Bydd swm y rhent neu Dreth y Cyngor y gallwch hawlio budd-dal arno yn cael ei ostwng fel a ganlyn ar gyfer pob annibynydd sydd yn y cartref.

Ni fydd budd-dal yn cael ei ostwng yn sgil y bobl ganlynol:

• Pobl dan 18 oed.
• Pobl mewn addysg amser llawn.  Os byddant yn dechrau gweithio yn ystod y gwyliau bydd gostyngiad o ran Budd-dal Tai yn berthnasol.
• Pobl sy'n derbyn Lwfans Hyfforddiant yn y Gweithle.
• Pobl sy'n derbyn Cymhorthdal Incwm, Lwfans Ceisio Gwaith yn seiliedig ar incwm neu Gredyd Pensiwn. Yn achos Budd-dal Tai yn unig, caiff gostyngiad ei wneud o ben-blwydd yr unigolyn yn 25 oed ymlaen.
• Pobl sydd yn y carchar.
• Pobl sydd yn yr ysbyty am fwy na pumdeg dau wythnos.
• Pobl sydd fel arfer yn byw gyda chi, ond sydd i ffwrdd â'r fyddin a hyn o bryd, caniateir ystafell wely ychwanegol i chi dros y cyfnod hwnnw. Rhaid ei fod wedi byw gyda chi fel oedolyn yn flaenorol, ac yn bwriadu dychwelyd i fyw yn eich cartref.