Awtistiaeth

Diweddarwyd y dudalen ar: 14/02/2024

Anhwylder datblygiadol yw awtistiaeth (neu anhwylder sbectrwm awtistig) sy'n effeithio ar y ffordd y mae rhywun yn cyfathrebu â phobl eraill ac yn ymwneud â'r byd o'u cwmpas. Effeithir ar blant mewn gwahanol ffyrdd. Gall y rhain gynnwys:

  • Materion synhwyraidd - ymatebion anarferol i synau, arogleuon, cyffwrdd, blasau a mewnbwn gweledol
  • Lleferydd ac Iaith – datblygiad anarferol o ran lleferydd a/neu ddiffygion o ran hynny, dehongli iaith yn llythrennol, ac anawsterau prosesu iaith
  • Ymddygiad ailadroddus neu obsesiynol a diddordebau dwys
  • Rhyngweithio cymdeithasol – anhawster deall perthnasoedd, ymddygiad a rheolau cymdeithasol
  • Cyfathrebu cymdeithasol - cyfathrebu llafar a dilafar megis ystumiau, tôn y llais, cyfleu teimladau â'u hwyneb
  • Anhyblygrwydd o ran meddwl ac anhawster o ran dychymyg cymdeithasol

Mae'r problemau hyn yn achosi anawsterau gwahanol i bob plentyn. Mae lefelau uchel o orbryder yn broblem gyffredin i blant sydd ag awtistiaeth.

Sut bydd yr ysgol yn helpu?

  • Eir ati i helpu plant ag anawsterau cyfathrebu cymdeithasol yn yr ystafell ddosbarth drwy ystyried profiad y plant a gwneud rhai newidiadau syml. Dylai arferion da yr ysgol gynnwys:
  • Amgylchedd cyfoethog ei iaith sy'n hybu dysgu iaith
  • Iaith glir, benodol wedi'i hategu ag awgrymiadau gweledol (geiriau, symbolau a lluniau) i helpu'r dysgu
  • Gwahaniaethu gwybodaeth ac esboniadau
  • Modelu ac addysgu sgiliau cymdeithasol
  • Profiadau dysgu amlsynhwyraidd ac ystyriaeth o wahaniaethau synhwyraidd
  • Addasu amodau ac arddulliau addysgu at anghenion penodol disgyblion (e.e. uchder sŵn, agosrwydd yn yr ystafell, tasgau dan wasgfa o ran amser)
  • Elklan, Talkabout neu strategaethau iaith a lleferydd eraill
  • Sgrinio a monitro cynnydd
  • Trafod â rhieni a gofalwyr i gael cymaint o wybodaeth â phosibl, a defnyddio'r wybodaeth hon i lywio cynllunio ac addysgu
  • Ymwybyddiaeth o blant sy'n meddwl yn 'wahanol' ac ymchwilio i gyfleoedd sy'n eu galluogi i lwyddo

Bydd plant a phobl ifanc yn cael eu cefnogi mewn gwahanol ffyrdd yn ôl eu hanghenion yn yr ystafell ddosbarth. Efallai y bydd angen iddynt weithio mewn grwpiau bach, weithiau gyda chynorthwyydd addysgu i gefnogi anghenion neu i helpu i nodi angen. Bydd rhai plant a phobl ifanc sydd angen cymorth ychwanegol yn cael eu nodi fel rhai sydd ag anghenion dysgu ychwanegol drwy broses gwneud penderfyniadau.

Athrawon Ymgynghorol: Emma Wheeler neu Melanie Bray e-bost EWheeler@sirgar.gov.uk neu MEBray@sirgar.gov.uk 01267 246461.

Gall y canlynol fod yn ddefnyddiol i gael rhagor o wybodaeth:

Addysg ac Ysgolion

Addysg ddwyieithog

Dod o hyd i ysgol

Derbyn i Ysgolion a Newid Ysgol

Anghenion Dysgu Ychwanegol

Cludiant Ysgol

Ysgolion ar gau drwy argyfwng

Addysg yn y cartref - Addysg Ddewisol yn y Cartref

Dysgu oedolion

Dyddiadau'r tymhorau ysgolion

Diogelwch Ffyrdd

Prydau ysgol

ParentPay

Canolfan Addysg Pentywyn Awyr Agored

Cymorth ieuenctid

Cyfranogiad a Hawliau Plant

Chwaraeon a hamdden yn yr Ysgol

Cymorth Ariannol

Cyllideb ysgolion

Llywodraethwyr ysgol

Rhaglen Moderneiddio Addysg Sir Gâr

Addysg Sir Gâr 2022-2032

Mae ein hymddygiad yn eiffeithio ar bawb a phopeth

Pwysigrwydd Presenoldeb

Mwy ynghylch Addysg ac Ysgolion