Colled Clyw
Diweddarwyd y dudalen ar: 08/09/2023
Caiff babanod eu sgrinio yn eu blwyddyn gyntaf ar gyfer colled clyw. Disgrifir colli clyw mewn pedair lefel: ysgafn, cymedrol, difrifol a dwys. Os datgelir colled clyw yn gynnar, bydd athrawon arbenigol plant byddar, ymwelwyr iechyd a gweithwyr proffesiynol eraill yn gweithio gyda'r plentyn a'i deulu i ddatblygu cyfathrebu. Byddant yn cysylltu â'r Adran Addysg fel y gallwn helpu i gefnogi'r plentyn cyn iddo/iddi ddechrau yn yr ysgol.
Gall plant byddar gyfathrebu mewn ffyrdd gwahanol. Gallant ddefnyddio Iaith Arwyddion Prydain (BSL) a/neu ddarllen gwefusau. Gallant ddefnyddio cymhorthion clyw digidol, mewnblaniadau cochlear neu systemau sain eraill.
I lawer o blant, gall colled clyw fod yn rhywbeth dros dro neu gall ddatblygu wrth iddynt dyfu'n hŷn. Bydd 80% o blant yn cael cyfnod o glust ludiog erbyn eu bod yn ddeg oed. Dyma achos mwyaf cyffredin byddardod dros dro.
Efallai bydd plentyn sy’n colli ei glyw:
- Ddim yn ymateb pan gaiff ei alw
- Yn edrych ar wynebau a gwefusau'n ofalus
- Yn gofyn am i bethau gael eu hailadrodd
- Yn anwybyddu cyfarwyddiadau, neu’n cael pethau'n anghywir
- Yn edrych beth mae eraill yn ei wneud cyn rhoi cynnig ar rywbeth
- Yn gofyn am help yn aml
- Yn ymddangos fel pe bai ei feddwl yn crwydro
- Yn siarad yn rhy uchel neu'n rhy dawel
- Ddim yn ymuno i mewn
- Yn flinedig, yn rhwystredig neu ar ei ben ei hun.
Bydd unrhyw golled clyw yn effeithio ar sgiliau gwrando, datblygiad iaith a sgiliau llythrennedd. Gall effeithio ar ganolbwyntio, cof, sgiliau cymdeithasol a hunan-barch.
Sut bydd yr ysgol yn helpu?
Gall athrawon helpu plant sydd â cholled clyw mewn ystafelloedd dosbarth drwy:
- Gwneud yn siŵr bod y plentyn yn wynebu'r athro ac yn talu sylw, cyn siarad
- Siarad yn glir, yn naturiol ac ar gyflymder arferol
- Peidio â gorchuddio eu hwyneb â'u dwylo wrth siarad
- Peidio â cherdded o amgylch yr ystafell na throi o gwmpas wrth siarad
- Ailadrodd yr hyn y mae plant eraill yn ei ddweud
- Sicrhau bod un person yn siarad ar y tro
- Osgoi offer swnllyd fel argraffwyr neu daflunyddion
- Cadw lefelau sŵn i lawr, gan fod cymhorthion clyw yn chwyddo pob sŵn
- Defnyddio geiriau allweddol, penawdau pwnc neu gymhorthion gweledol i ddangos pan fydd sgwrs newydd
Dylai plant, pobl ifanc, rhieni neu ofalwyr siarad â'r ysgol i ddechrau os oes ganddynt unrhyw gwestiynau am glyw y dysgwr.
Mae gan yr Awdurdod Lleol nifer o Athrawon Arbenigol y Byddar sydd ar gael i asesu a chefnogi addysg eich plentyn yn ôl y gofyn. Mae ganddo hefyd ddarpariaeth ysgolion cynradd ac uwchradd arbenigol a all fod yn addas ar gyfer plant sydd â'r colledion clyw mwyaf. Gweler Darpariaeth Arbenigol.
Bydd plant a phobl ifanc yn cael eu cefnogi mewn gwahanol ffyrdd yn ôl eu hanghenion yn yr ystafell ddosbarth. Efallai y bydd angen iddynt weithio mewn grwpiau bach, weithiau gyda chynorthwyydd addysgu i gefnogi anghenion neu helpu i nodi angen. Bydd rhai plant a phobl ifanc sydd angen cymorth ychwanegol yn cael eu nodi fel rhai sydd ag anghenion dysgu ychwanegol drwy broses gwneud penderfyniadau.
Rheolwr Nam ar y Synhwyrau: Sallie Durbridge, e-bost: SaDurbridge@sirgar.gov.uk 01267 246406
Gellir cael rhagor o wybodaeth drwy'r gwefannau canlynol:
Addysg ac Ysgolion
Addysg ddwyieithog
- Cwestiynau cyffredin
- Manteision bod yn ddwyieithog
- Cefnogaeth a chyngor
- Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg (CSGA)
Dod o hyd i ysgol
Derbyn i Ysgolion a Newid Ysgol
- Gwybodaeth i rieni
- Gwneud cais am le rhan-amser mewn meithrinfa (3 oed)
- Gwneud cais am le amser llawn mewn ysgol gynradd (4 oed)
- Symud i'r Ysgol Uwchradd (11 oed)
- Newid ysgolion yng nghanol tymor neu flwyddyn academaidd
- Apeliadau: Beth i'w wneud os ydych chi wedi cael gwrthod lle ysgol
- Dalgylchoedd
- Cwestiynau
- Polisiau
Anghenion Dysgu Ychwanegol
- Seicoleg Addysg a Phlant
- Darpariaethau arbenigol
- Y gallu i ddysgu
- Darllen ac ysgrifennu
- Rhif neu fathemateg
- Sgiliau echddygol
- Iaith, Lleferydd a Chyfathrebu
- Anawsterau Dysgu Difrifol
- Colled Clyw
- Nam ar y golwg
- Problemau corfforol a/neu feddygol
- Awtistiaeth
- Saesneg/Cymraeg fel ail iaith
- Anawsterau ymddygiadol, emosiynol a chymdeithasol
- Sipsiwn a theithwyr
- Canolbwyntio
- Partneriaeth â Rhieni
- Llais y plentyn / person ifanc
- Canllaw termau
- Anghenion dysgu ychwanegol: Y broses o wneud penderfyniadau
Cludiant Ysgol
Ysgolion ar gau drwy argyfwng
Addysg yn y cartref - Addysg Ddewisol yn y Cartref
Dysgu oedolion
- TGAU Saesneg i oedolion
- TGAU Mathemateg i oedolion
- Iaith Arwyddion Prydain
- SSIE
- Sgiliau Hanfodol
- Sgiliau Llythrennedd Digidol
- Gwybodaeth i ddysgwyr
Dyddiadau'r tymhorau ysgolion
Diogelwch Ffyrdd
Prydau ysgol
- Prydau ysgol gynradd
- Prydau ysgol uwchradd
- Prydau ysgol am ddim
- Brecwast / llaeth ysgol am ddim
- Alergenau, anoddefiadau a deietau arbennig
- Sut rydym yn cael hyd i’n cynnyrch
- Safonau maeth ar gyfer prydau ysgol
- Cwestiynau Cyffredin Prydau Ysgol
ParentPay
Canolfan Addysg Pentywyn Awyr Agored
Cymorth ieuenctid
- Gwobr Dug Caeredin
- Coleg i ddisgyblion blwyddyn 11
- Heb fod mewn addysg na chyflogaeth?
- Cynnydd
- Cam Nesa
Cyfranogiad a Hawliau Plant
Chwaraeon a hamdden yn yr Ysgol
Cymorth Ariannol
Cyllideb ysgolion
Llywodraethwyr ysgol
Rhaglen Moderneiddio Addysg Sir Gâr
- Buddsoddiad Ysgolion Cynradd
- Buddsoddiad Ysgolion Uwchradd
- Ymgynghoriad
- Categorïau BREEAM
- Dylunio cynaliadwy - BREEAM
- Ysgolion sy'n Cael eu Datblygu
- Grantiau Ffocws Llywodraeth Cymru
Addysg Sir Gâr 2022-2032
- Pam mae angen y strategaeth hon arnom?
- Gweledigaeth ar gyfer 2032
- Ein canlyniadau dymunol 2022-2032
- Cyswllt â'r amcanion llesiant
- Cefndir polisi
Mae ein hymddygiad yn eiffeithio ar bawb a phopeth
Pwysigrwydd Presenoldeb
Mwy ynghylch Addysg ac Ysgolion