Bod yn gymwys i bleidleisio

Wrth lenwi'r Ffurflen Cofrestru Etholiadol cofiwch gynnwys pob un sy'n byw yn eich cartref sy'n gymwys i bleidleisio.  Dyma'r unigolion sy'n gymwys:

• Dinasyddion Prydain
• Dinasyddion Gweriniaeth Iwerddon
• Dinasyddion y Gymanwlad sy'n gymwys (gweler y rhestr isod)
• Dinasyddion Aelod Wladwriaethau'r Undeb Ewropeaidd (hefyd gweler y rhestr isod)

Gallwch gofrestru yn 16 oed neu'n hŷn (*mewn rhai achosion 16). Gan fod cyfnod y Gofrestr Etholiadol rhwng 1 Rhagfyr a 30 Tachwedd bob blwyddyn, mae arnom angen dyddiadau geni unigolion ychydig o dan 18 oed i sicrhau eu bod ar y Gofrestr mewn pryd iddynt allu pleidleisio. Er bod eich enw'n gallu ymddangos ar y Gofrestr Etholiadol cyn ichi droi'n 18 oed, ni fyddwch yn cael pleidleisio hyd nes eich bod yn 18 oed (*mewn rhai achosion 16) .

*Mae cyfraith newydd yn golygu bod pobl ifanc 16 a 17 mlwydd oed a gwladolion tramor sy'n byw yma yng Nghymru yn gallu pleidleisio yn Etholiadau'r Senedd ac Etholiadau'r Lleol yn rhan o'r newidiadau mwyaf i'r broses ddemocrataidd yng Nghymru mewn hanner canrif.  

Rhestr o Wledydd y Gymanwlad a Thiriogaethau Tramor Prydain sy'n gymwys

Rhaid i'r holl breswylwyr o'r Gwledydd canlynol gofrestru.

• Antigua a Barbuda
• Awstralia
• Y Bahamas
• Bangladesh
• Barbados
• Belize
• Botswana
• Britain
• Brunel
• Cameroon
• Canada
• Cyprus
• Dominica
• Eswatini
• Ynysoedd Fiji
• Ghana
• Gabon
• Grenada
• Guyana
• India
• Jamaica
• Kenya
• Kiribati
• Lesotho
• Malawi
• Malaysia
• Maldives
• Malta
• Mozambique
• Namibia
• Nauru
• Seland Newydd
• Nigeria
• Pacistan
• Papua New Guinea
• Rwanda
• St Christopher a Nevis
• St Lucia
• St Vincent a’r Grenadines
• Samoa
• Seychelles
• Sierra Leone
• Singapôr
• Ynysoedd Solomon
• De Affrica
• Sri Lanka
• Togo
• Tonga
• Trinidad and Tobago
• Tuvalu
• Uganda
• Gweriniaeth Unedig Tanzania
• Y Deyrnas Unedig
• Vanuatu
• Zambia

Tiriogaethau Tramor Prydain

• Anguilla
• Bermuda
• Tiriogaeth Brydeinig yr Antarctig
• Tiriogaeth Brydeinig Cefnfor yr India
• Ynysoedd yr Wyryf
• Ynysoedd y Caiman
• Ynysoedd Falkland
• Gibraltar
• Monserrat
• Ynysoedd Pitcairn, Henderson, Ducie ac Oeno
• St Helena, Ascension a Tristan da Cunha
• Ynysoedd Turks a Caicos

Aelod Wladwriaethau'r Undeb Ewropeaidd

Mae dinasyddion o aelod-wladwriaethau'r undeb Ewropeaidd yn gymwys i gofrestru i bleidleisio mewn etholiadau llywodraeth leol a etholiadau Senedd, cyn belled eu bod yn bodloni'r gofynion o ran oedran a phreswylio a'u bod ddim mewn sefyllfa lle na allant bleidleisio'n gyfreithiol. Mae dinasyddion Gweriniaeth Iwerddon, Cyprus a Malta yn gymwys i gofrestru i bleidleisio ym mhob etholiad a gynhelir yn y DU.

• Awstria
• Gwlad Belg
• Bwlgaria
• Croatia
• Cyprus
• Gweriniaeth Tsiec
• Denmarc
• Estonia
• Y Ffindir
• Ffrainc
• Yr Almaen
• Groeg
• Hwngari
• Yr Eidal
• Latfia
• Lithwania
• Lwcsembwrg
• Malta
• Yr Iseldiroedd
• Gwlad Pwyl
• Portiwgal
• Gweriniaeth Iwerddon
• Rwmania
• Slofacia
• Slofenia
• Sbaen
• Sweden

Dinasyddion yr Undeb Ewropeaidd - mae hawliau pleidleisio dinasyddion yr UE wedi newid

Yn dilyn gadael yr UE, penderfynodd y Llywodraeth y dylid diwygio hawliau pleidleisio ac ymgeisio i adlewyrchu perthynas y DU â'r UE.

O 7 Mai 2024, bydd etholwyr yr UE sy'n byw yng Nghymru dim ond yn gallu pleidleisio yn etholiadau'r Comisiynydd Heddlu a Throseddu os ydynt yn bodloni meini prawf penodol. Nid yw'n effeithio ar yr hawl i gofrestru fel etholwr llywodraeth leol ac i bleidleisio mewn etholiadau lleol ac etholiadau datganoledig yma.

Mae dau grŵp newydd o etholwyr wedi'u creu a fydd yn gymwys i bleidleisio yn Etholiadau Llywodraeth Leol, Etholiadau'r Senedd ac Etholiadau'r Comisiynydd Heddlu a Throseddu:

• dinesydd cymwys o'r UE
• dinesydd o'r UE sydd â hawliau a gedwir

Mae person yn ddinesydd cymwys o'r UE os yw: yn ddinesydd gwlad y mae gan y DU gytundeb Hawliau Pleidleisio ac Ymgeisio (VCR) dwyochrog â hi - y gwledydd hyn yw: Denmarc, Sbaen, Lwcsembwrg, Gwlad Pwyl a Phortiwgal

Mae person yn ddinesydd yr UE gyda hawliau a gedwir os yw'n dod o unrhyw wlad arall yn yr UE a oedd wedi cael caniatâd i ddod i mewn i'r DU, Ynysoedd y Sianel neu Ynys Manaw neu i aros ynddynt ar neu cyn 31 Rhagfyr 2020, neu nad oedd angen caniatâd arno, ac roedd hyn wedi parhau heb doriad.

Sut bydd y broses Cadarnhau ac Adolygu Cymhwysedd yn gweithio

Bydd Cyngor Sir Caerfyrddin yn ysgrifennu at holl ddinasyddion yr UE yn y Sir cyn diwedd 2024.

Bydd y dinasyddion hynny o'r UE y nodwyd eu bod yn gymwys i barhau ar y gofrestr bleidleisio yn derbyn llythyr yn cadarnhau eu bod yn parhau ar y gofrestr o dan y meini prawf newydd. Nid oes angen i etholwyr yr UE hyn gymryd unrhyw gamau. Bydd manylion dinasyddion yr UE yn parhau ar y gofrestr etholiadol a byddant yn parhau i fod yn gymwys i bleidleisio mewn etholiadau lleol ac etholiadau'r Comisiynydd Heddlu a Throseddu.

Bydd y dinasyddion hynny o'r UE y mae ein cofnodion yn dangos eu bod wedi cofrestru i bleidleisio ar ôl 31 Rhagfyr 2020, a lle nad ydym yn sicr eu bod yn bodloni'r meini prawf newydd, yn cael llythyr yn gofyn am ragor o wybodaeth gan yr etholwr hwnnw i asesu a ydynt yn gymwys.

I gael rhagor o wybodaeth am y newidiadau i hawliau pleidleiswyr etholwyr yr UE, ewch i https://www.electoralcommission.org.uk/cy/blog/newidiadau-i-ddinasyddion-yr-ue-yn-rhai-o-etholiadaur-du,

Dinesydd o'r Gymanwlad (gan gynnwys Maltaidd a Chypraidd) sydd â chaniatâd i ddod i mewn i'r DU, Ynysoedd y Sianel neu Ynys Manaw, neu i aros ynddynt, neu nad oes angen caniatâd arno

Gwladolyn tramor sydd â chaniatâd i ddod i mewn i'r DU, Ynysoedd y Sianel neu Ynys Manaw, neu i aros ynddynt, neu nad oes angen caniatâd arno (gallwch bleidleisio yn etholiadau'r Senedd ac etholiadau'r cynghorau lleol yn unig)

Dinesydd yr Undeb Ewropeaidd (UE) (gallwch bleidleisio yn etholiadau'r Senedd a chynghorau lleol ac efallai y gallwch bleidleisio yn etholiadau'r Comisiynydd Heddlu a Throseddu)

Ac mewn rhai achosion etholiadau'r Comisiynydd Heddlu a Throseddu

Hong Kong

Ers ei throsglwyddo i sofraniaeth Tsieina ar 1 Gorffennaf 1997, cafodd Hong Kong ei dileu o restr Tiriogaethau Tramor Prydain. O ganlyniad, nid yw cyn-breswylwyr Hong Kong yn ddinasyddion cymwys yn y Gymanwlad yn rhinwedd eu preswyliaeth yn Hong Kong gan nad yw Tsieineaidd Hong Kong yn genedligrwydd bellach.

Os yw etholwr yn datgan mai Tsieineaidd Hong Kong yw ei genedligrwydd, dylai'r Swyddog Cofrestru Etholiadol arfer ei bwerau i fynnu tystiolaeth o genedligrwydd gwirioneddol yr etholwr a chadarnhau pa fath o basbort sydd ganddo/ganddi. Mae unrhyw un o gyn-breswylwyr Hong Kong sy'n ddeiliad pasbort Tiriogaethau Dibynnol Prydain, Dinasyddion Prydain (Dramor) neu Ddinasyddion Tramor Prydain yn bodloni'r meini prawf cenedligrwydd ar gyfer pob etholiad yn y Deyrnas Unedig. Tsieinead yw unrhyw un o gyn-breswylwyr Hong Kong sydd yn ddeiliad pasbort Rhanbarth Gweinyddol Arbennig Tsieina yn unig ac ni chaiff gofrestru.